121
á þeim hluta er helstu áhættuþættir meðvirkninnar, nemendur kynnast ýmsum ráðum sem má nota við vinnu, skipulagningu og gögn. Á 7. þrepi kynnast nemendur starfi náms- og starfsráðgjafa og mikilvægi þeirra við að aðstoða val á námi og starfi. Nemendur læra ... að setja upp eigin færnimöppu og kynnast því hvernig færnimappan nýtist trúnaðarmanninum til að greina hæfni sína, sinna starfi trúnaðarmanns og greina styrkleika sína.
Námskeiðið á 6. þrepi fer fram 13. og 14. mars í BSRB-húsinu að Grettisgötu 89
122
í samfélaginu.
En stóra málið sem samið var um í kjarasamningunum síðasta vor var stytting vinnuvikunnar. Vinnuvikan hér á landi hefur verið 40 stundir í næstum hálfa öld og augljóst að gríðarlegar breytingar hafa orðið á samfélaginu, tækni og störfum ... okkur hin á herðum sínum í þessum faraldri. Meirihluti starfsfólks almannaþjónustunnar eru konur og því bitnaði harkalegur niðurskurður í kjölfar hrunsins hlutfallslega verst á þeim með auknu álagi í bæði launuðum og ólaunuðum störfum ... þeirra.
Konur á Íslandi bera miklar byrðar umfram karla. Þær fá að jafnaði lægri laun en þeir, vinna í starfsgreinum sem verða illa fyrir barðinu á niðurskurði og sinna ólaunuðum störfum í meira mæli en karlar við umönnun fjölskyldu og ættingja ... við um okkar frábæra heilbrigðisstarfsfólk heldur allt það fjölmarga starfsfólk almannaþjónustunnar sem er í nánum persónulegum samskiptum við annað fólk, starfa sinna vegna. Þar er hægt að nefna starfsfólk í þjónustu við aldraða og börn, við ræstingar ... , löggæslu og sjúkraflutninga, svo einhver dæmi séu nefnd.
Sú kreppa sem skall á með heimsfaraldrinum hefur haft gríðarleg áhrif hér á landi líkt og annarsstaðar. Mikill fjöldi fólks missti vinnuna, einkum fólk í lægst launuðu störfunum. Rannsóknir
123
Þar líkt og hér eru skilaboðin þau sömu, að við þurfum að standa saman með því að halda fjarlægð. Í hefðbundnu árferði felst hlutverk starfsfólks í almannaþjónustu í því að setja fólk í fyrsta sæti í sínum störfum en á tímum heimsfaraldurs felur ... það í sér stórauknar byrðar. Mörg hafa einangrað sig verulega og einu ferðirnar eru til og frá vinnu til að fyrirbyggja smit meðal þeirra viðkvæmu hópa sem þau sinna í störfum sínum. Í vinnunni hafa þau svo mætt gríðarlegu álagi sem flestum þótti nóg um fyrir. Myndir ... af heilbrigðisstarfsfólki og starfsfólki í umönnun í óþægilegum hlífðarfatnaði að sinna fólki í sinni viðkvæmustu stöðu mun seint líða úr minni okkar. En það eru mun fleiri hópar sem hafa sinnt afar krefjandi störfum í framlínu baráttunnar. Það á við um sjúkraflutningamenn ... , lögreglumenn, starfsfólk skóla, ræstingarfólk og öll þau störf sem krefjast nálægðar við fólk.
Samkvæmt könnun Maskínu fyrir BSRB í fyrstu bylgju faraldursins gat um helmingur ekki unnið í fjarvinnu. Tekjulægra fólk átti enn fremur síður kost á að vinna ... í störfum sínum. Þá var skóla- og frístundastarf barna takmarkað hluta af árinu og það er helst tekjulægra fólk sem naut ekki þess sveigjanleika að geta sinnt börnunum sínum þar sem störf þeirra krefjast þess að þau mæti á vinnustaðinn. Flest lönd
124
að hjúkrunarfræðingar einir beri uppi alla heimahjúkrun heilsugæslunnar. .
Hjá Heilsugæslunni starfa tugir sjúkraliða sem sinna hjúkrun í heimahúsum vítt og breytt um borgina ... ..
Án þeirra legðist heimahjúkrunin að stórum hluta niður. Menntun sjúkraliða nýtist mjög vel við þessi störf enda hefur þeim farið fjölgandi ár frá ári.“
125
Institute of Stress Medicine í Svíþjóð og prófessor við Gautaborgarháskóla, á málþingi BSRB um kulnun og álag í starfi í morgun.
Málþing BSRB um kulnun og álag í starfi var haldið á Reykjavík Natura hótelinu og var afar vel sótt. Um 250 manns komu ... á málþingið og fræddust um hvernig hægt sé að bregðast við kulnun og öðrum afleiðingum álags í starfi.
Rannsóknirnar sýna að um þriðjungur þeirra sem kominn var með alvarlega kulnun var enn með einkenni eftir sjö ár og hafði ekki náð að snúa ... eða karla, þetta snýst um starfsumhverfið.“.
Í grunnin segir Ingibjörg að einkenni kulnunar geri oftast vart við sig hjá þeim sem starfi mikið með fólki. Stór hluti af þeim hópum sem það gera á vinnumarkaði eru konur sem starfa í til dæmis
126
ráðsins, er vísað til þess að álag í starfi þessara starfsmanna, sem eru meðal þeirra hæst launuðustu sem starfa hjá ríkinu, hafi aukist verulega undanfarið. . Það er engin ástæða til að efast um að álag í starfi þessara ríkisforstjóra ... og nefndarmanna hafi aukist á undanförnum árum. Það sama á auðvitað við um aðra stóra hópa á vinnumarkaði sem hafa upplifað gríðarlega mikið álag í starfi árum saman eftir niðurskurð og samdrátt. Þessum hópum hefur ekki staðið til boða að fá tuga prósenta ... hljótum við að leita þegar kemur að því að sækja sambærilegar hækkanir fyrir annað launafólk sem upplifað hefur aukið álag í starfi,“ segir Elín
127
tæplega 64 prósent opinberra starfsmanna að álag í starfi hafi aukist nokkuð eða mjög mikið vegna faraldursins í byrjun árs 2021. Þetta er talsverð aukning frá því í samskonar könnun sem gerð var í apríl 2020 þegar rúmur helmingur opinberra starfsmanna ... , um 53 prósent, upplifðu aukið álag í starfi vegna faraldursins. Nú segja um 11 prósent opinberra starfsmanna að álag í starfi hafi minnkað nokkuð eða mikið, samanborið við rúmlega 21 prósent í apríl í fyrra.
Álag hefur einnig aukist á almennum ... 2020 sögðu um 41 prósent að álagið hafi aukist, um 33 prósent að það hafi staðið í stað og 26 prósent að dregið hafi úr álagi.
Gæðastundum fjölgað.
Þrátt fyrir aukið álag í starfi vegna heimsfaraldursins hefur hann einnig leitt ... opinbera eða á almennum vinnumarkaði. Almennt virðist þó gæðastundunum hafa fjölgað heldur meira hjá þeim sem starfa á almennum vinnumarkaði
128
Að undanförnu hefur verið fjallað þó nokkuð um lokun Hagstofu Íslands milli jóla og nýárs vegna jólafrís starfsfólks. Haft hefur verið eftir hagstofustjóra að fríið sé árangursmiðað og leið til að umbuna starfsfólki fyrir vel unnin störf ... fyrir hátíðarnar, sem sé oft mikill álagstími fyrir starfsfólk vegna útgáfu. Starfsemi sé þó ekki lögð niður og hluti starfsfólks verði við störf þó skrifstofan verði lokuð.
Þó nokkrir hafa séð tilefni til að hnýta í þetta fyrirkomulag opinberlega ... til þeirra sem hafa unnið sér til húðar. Kulnun endurspegli þannig hugmyndir eða kröfur um helgun í starfi en frí séu til endurheimtar. Í heilbrigðri vinnustaðamenningu aftur á móti eigi öll rétt á fríi þar sem lögð sé megináhersla á vellíðan og starfsfólk hvatt til að taka ... til að borða eða taka okkur hlé frá störfum og tökum sjaldan eða lítið frí. Hér á landi er enn algengt að við spyrjum vini og kunningja „hvort það sé ekki brjálað að gera?“ þrátt fyrir að VIRK starfsendurhæfingarsjóður hafi reynt að skora þetta viðhorf á hólm ... eða líkamlega heilsu starfsfólks. Það er því ekki óalgengt að starfsfólk fái að taka út frí í staðinn fyrir mikla yfirvinnu, vinnutörn eða álag. En það er þó mjög mismunandi á milli starfsgreina og eftir störfum, og er algengara í störfum þar sem fólk nýtur
129
BSRB óskar eftir að ráða hagfræðing til starfa. Um er að ræða fjölbreytt og krefjandi starf sem reynir á frumkvæði og úthald í áhugaverðum verkefnum.
Hagfræðingur bandalagsins annast greiningar, safnar saman og tryggir gott aðgengi
130
verkalýðshreyfingarinnar. Nú er orlof hluti af grundvallarréttindum alls vinnandi fólks enda mikilvægt fyrir heilsu og hamingju að taka frí frá störfum í töluverðan tíma og ná hvíld og endurheimt starfsorku.
Lágmarksorlof fyrir fólk í fullu starfi er 24 dagar ... orlofsréttar og réttar til orlofslauna. Ef starfsmenn hafa nýlega hafið störf hjá nýjum vinnuveitanda eiga þeir rétt á launalausu leyfi allt að lágmarksorlofi þó þeir hafi ef til vill bara áunnið sér rétt til fárra daga á launum. Ef starfsmaður hættir störfum
131
verra en að vera jaðarsettur, sem var upphaflega meiningin. Það er nefnilega líka gaman á þingi BSRB þó málefnin séu auðvitað alvarleg.
Undirstaða alls starfs BSRB.
Ég vil þakka ykkur öllum kærlega fyrir ykkar framlag á þessu þingi ... . Það er ekki sjálfgefið að fólk geti tekið sér þrjá daga frá vinnu og fjölskyldu til að gefa af sér á þingi BSRB, sér í lagi þeir sem eiga börn í vetrarfríi! Framlag ykkar er undirstaða alls okkar starfs. Þið tryggið að stefna BSRB endurspegli sjónarmið félagsmanna ... og fjölbreytni þeirra. Það er ómetanlegt framlag.
Ég vil fyrir hönd okkar allra þakka þingforsetunum fyrir röggsama og góða stjórnun og riturunum vil ég jafnframt þakka kærlega fyrir þeirra störf. Mig langar að biðja ritarana, Jakobínu Rut og Þórdísi ... okkur vel fyrir störfin inn í framtíðina. Takk fyrir að gefa ykkur tíma og takk fyrir að vera með okkur. Takk fyrir að leyfa okkur að heyra skoðanir ykkar og fyrir að gefa okkur það mikla starf sem þið hafið unnið.
Nýkjörinni stjórn BSRB óska ... ég til hamingju um leið og ég þakka fráfarandi stjórn fyrir störf sín.
Ég vona að allir hverfi nú heim glaðir í hjarta, með baráttuanda í brjósti og segi öllum sem vilja hlusta – og sérstaklega þeim sem ekki vilja hlusta – frá stefnumálum og sýn BSRB
132
Miðstjórn ASÍ lýsir yfir fullum stuðningi við yfirstandandi vinnustöðvun félagsfólks aðildarfélaga BSRB gagnvart sveitarfélögum landsins og beinir þeim tilmælum til félagsfólks aðildarsamtaka sinna að ganga hvorki beint né óbeint í störf ... félagsfólks aðildarfélaga BSRB meðan á vinnustöðvun stendur.
Meginreglan um að jöfn laun skuli greiða fyrir sambærileg störf er mikilvæg á íslenskum vinnumarkaði og þau stéttarfélög og einstaklingar
133
Helstu atriði hins nýja samnings eru:.
að laun hækki um 2,8% eða að lágmarki 8000. kr. fyrir dagvinnu miðað við fullt starf ...
Laun að 241.000 kr. hækka um 9.750 kr
eingreiðsla að upphæð 14.600 kr. greiðist við upphaf samnings miðað við að starfsmaður sé í fullu starfi en annars ... hlutfallslega
1. febrúar 2015 verður eingreiðsla upp á 20.000 kr. miðað við fullt starf
desemberuppbót
134
Fundurinn er ætlaður félagsmönnum aðildarfélaga innan BSRB sem eru að nálgast starfslok eða eru nýlega hættir störfum..
Dagskrá ... sérfræðingur hjá LSS – Lífeyrissjóði starfsmanna sveitarfélaga – Lífeyrismál við starfslok.
16:15: Kynning á störfum sjálfboðaliða Rauða krossins- Bergdís ... og almannatryggingar.
17:15: Kynning á starfi U3A Reykjavík (The University of the Third Age) – Ásdís Skúladóttir leikstjóri
135
sé á að mæla þessa vinnu af opinberum aðilum þýði að það eru ekki sett markmið um breytingar.
Það þarf ekki miklar rannsóknir til að staðfesta það sem flestir átta sig á, almennt vinna konur mun meira af þessum ólaunuðu störfum á heimilinu ... . Það á við um umönnun og uppeldi barna, þrif og þvotta, eldamennsku og öll hin störfin sem þarf að vinna á hverju heimili.
„Karlmenn verða að vinna sinn hluta af þessari vinnu,“ sagði Gary. Hann benti á að meira að segja á Norðurlöndunum, þar sem jafnrétti væri ....
Í nýlegum tölum Hagstofu Íslands má sjá að íslenskir karlar vinna almennt lengri vinnudag en konur. Þeir eru frekar í fullu starfi en konur og þeir karlar sem eru í fullu starfi vinna fleiri klukkustundir en konur í fullu starfi. En þessar tölur segja
136
vaktir, oft nefndar stubbavaktir, og eru jafnvel kallaðir til starfa oftar en einu sinni á sólarhring. Aðilar samkomulagsins eru sammála um að slíkt sé íþyngjandi fyrir starfsmenn umfram það sem almennt gerist. Samkomulagið felur ... . Kjarasamningurinn sem SFR og SNR undirrituðu í gærkvöld nær til um 3500 félagsmanna SFR sem starfa hjá ríkinu. Samningurinn er að mestu hliðstæður þeim samningum sem undirritaði hafa verið á síðustu misserum en helstu atriði í nýjum samningi SFR ... eru:.
að laun hækki um 2,8% eða að lágmarki 8000. kr. fyrir dagvinnu miðað við fullt starf. Á launum sem eru lægri en 230.000 kr. á mánuði komi sérstök hækkun til viðbótar að upphæð 1.750 kr ... .
· við samþykkt samningsins greiðist 14.600 kr. eingreiðsla miðað við fullt starf í febrúar 2014 en hlutfallslega m.v. starfstíma og starfshlutfall í sama mánuði.
eingreiðsla 20.000 ... kr. miðað við þá sem eru í fullu starfi í febrúar 2015 greiðist þann 1. apríl 2015 en hlutfallslega m.v. starfstíma og starfshlutfall í sama mánuði.
persónuuppbót verður
137
er nú laus til umsóknar. Viðfangsefni framkvæmdastjóra NFS er að leiða skrifstofu sambandsins, starfa með stjórn sambandsins og koma fram fyrir hönd NFS út á við. Framkvæmdastjórinn er kosinn af stjórn til fjögurra ára í senn með möguleika á framlengingu ... , starfa fjórir starfsmenn; framkvæmdastjórinn, tveir sérfræðingar og starfsmaður með ábyrgð á fjármálum og daglegu starfi skrifstofunnar. .
Frekari upplýsingar um NFS má sjá á heimasíðu ... www.nfs.net. . .
Framkvæmdastjórinn þarf að:.
• hafa einlægan áhuga á að leiða og þróa starf samtaka sem lýtur félagspólitískri stjórn ... bæði innan samtakanna og út á við. .
Æskilegur bakgrunnur og ferill:.
• umfangsmikil•reynsla af starfi samtaka stéttarfélaga.
• reynsla af norrænu og alþjóðlegu samstarfi.
• reynsla af starfsmannahaldi
138
opinberra starfsmanna af öllum landsmönnum á vinnumarkaði hefur hlutfallið hækkað síðustu tvö ár vegna aukins atvinnuleysis á almenna vinnumarkaðinum af völdum heimsfaraldursins.
Á myndinni hér að neðan má sjá þá sem starfa í þessum greinum ... vegna fækkunar starfa á almennum markaði í kjölfar hrunsins, en breytist svo lítið allt til 2019. Allnokkur aukning verður árið 2020, en hækkandi hlutfall það ár skýrist fyrst og fremst af fækkun starfa á almennum markaði ... - og félagsþjónustu af heildarfjölda vinnandi er á bilinu 10,6 til 12 prósent á árunum 2008 til 2019 og fer í 12,3 prósent árið 2020. Það stafar bæði af því að eitthvað fjölgaði í hópi starfandi innan heilbrigðisþjónustunnar vegna heimsfaraldursins og því að störfum ... . Þó er hægt að rýna í tölur úr staðgreiðsluskrá til að fá upplýsingar um fjöldann. Þegar tölurnar eru skoðaðar eftir mánuðum má sjá að fjölgunin er ekki ýkja mikil. Hún er töluverð yfir sumarmánuðina og skýrist af sumarráðningum og átaksverkefninu Hefjum störf
139
Dagný Ósk Aradóttir Pind hefur hafið störf sem lögfræðingur BSRB. Hún tekur við starfinu af Sonju Ýr Þorbergsdóttur sem var kjörin formaður BSRB á þingi bandalagsins í október síðastliðnum. Dagný mun sinna verkefnum á sviði vinnuréttar
140
Reykjavíkurborgar. Um 200 starfsmenn vantar til starfa í hlutastörf. Það þýðir að aðeins hefur verið hægt að samþykkja umsóknir um 2.000 af þeim 3.200 börnum sem sótt var um pláss fyrir þetta haustið. Búast má við að staðan sé svipuð í öðrum sveitarfélögum ... frá Skóla- og frístundasviði borgarinnar er nú verið að skoða hvernig hægt er að bæta starfsumhverfið til að gera störfin meira aðlaðandi. Þá hefur verið auglýst víða eftir starfsmönnum, en þeir eru flestir háskólanemar eða nemar úr elstu árgöngum ... , eins og borgin virðist þegar byrjuð að gera. Í kjarasamningum undanfarin ár hefur réttilega verið lögð mikil áhersla á hækkun lægstu launa. Erfiðleikar við að manna störf á frístundaheimilum, sem og önnur störf við umönnun, benda til þess að þar þurfi