21
Í umsögn bandalagsins um frumvarp til fjáraukalaga og frumvarp um frekari aðgerðir til að mæta efnahagslegum áhrifum faraldursins er bent á mikið vanti upp á að verið sé að vernda viðkvæmustu þjóðfélagshópana á þessum óvissutímum. Mikilvægt ... óásættanlegt að þessir hópar standi óbættir hjá garði vegna tekjufalls og nauðsynlegt er að bregðast vel og hratt við. Tímabundið tekjufall getur haft langvarandi fjárhagsleg áhrif á heimilin sem um ræðir,“ segir meðal annars í umsögn BSRB. Þar er einnig kallað ... til slíkra álagsgreiðslna verði aukin verulega og skilgreining á skilyrðum til greiðslnanna verði unnin í samráði við stéttarfélög opinberra starfsmanna til að tryggja sanngirni í útdeilingu greiðslnanna,“ segir í umsögninni.
Þarf nýja nálgun ... sé.
„Flestar af þeim opinberu stofnunum sem nú eru undir gríðarlegu álagi hafa búið við fjársvelti um árabil sem hefur leitt til langvarandi álags á starfsfólk,“ segir í umsögn BSRB. „Fyrir liggur að viðbótarkostnaður Landspítala hleypur á milljörðum króna ... .“.
Umsögn BSRB má lesa í heild sinni hér
22
BSRB talar máli félagsmanna aðildarfélaga gagnvart stjórnvöldum og vinnur markvisst að markmiðum sínum um að stuðla að bættu velferðarsamfélagi og auknum jöfnuði í samfélaginu. . . Hluti af hagsmunagæslu BSRB felst í að vinna umsagnir ... um fjölda þingmála á hverju þingi. Mál sem bandalagið veitir umsagnir eru almennt mál sem hafa með einhverjum hætti áhrif á félagsfólk aðildarfélaga bandalagsins og er leitast við að gæta hagsmuna þeirra í hvívetna. Þá mæta fulltrúar bandalagsins ... fyrir þingnefndir og þingflokka þegar þörf er á að skýra afstöðu þess betur í stærri málum. . Á yfirstandandi þingi hefur BSRB meðal annars skrifað umsagnir ... og réttindum og skyldum starfsmanna ríkisins, frumvarp um sorgarleyfi (makamissir) og margt fleira. . Allar umsagnir ... BSRB má nálgast á vef bandalagsins: https://www.bsrb.is/is/skodun/ umsagnir
23
BSRB hefur skilað inn umsögn um frumvarp til laga um breytingu á lögreglulögum nr. 90/1996 sem fjallar m.a. um verkfallsrétt lögreglumanna. Í frumvarpinu er lagt ... til að verkfallsréttur lögreglumanna verði endurreistur..
Í umsögn sinni styður BSRB og tekur undir umsögn Landssambands lögreglumanna um þingmálið enda verkfallsréttur og samningsfrelsi ... með brottfellingu 31. gr. lögreglulaga..
Umsögnina í heild sinni má lesa hér á vef Alþingis
24
í umsögn sem send hefur verið Alþingi.
Í umsögn bandalagsins um frumvarp ... faraldursins og snúa margar þeirra að réttindum starfsmanna í sóttkví.
Í umsögninni er bent á að ákvæði í kjarasamningum um rétt til launaðra fjarvista vegna veikinda barna nái ekki í öllum tilvikum til foreldra sem eigi barn í sóttkví. Þá eigi ... tilmæli stjórnvalda í þessu ástandi og hefur beint því til stofnana að veita starfsmönnum sveigjanleika í þessum aðstæðum,“ segir í umsögninni. Veita eigi stuðning við fjölskyldur sem þurfi að vera frá vinnu vegna samkomubanns og geta ekki unnið heiman ... frá.
„Til þess að tryggja öryggi samfélagsins, og sérstaklega viðkvæmra hópa, er mikilvægt að afkoma launafólks sé tryggð, svo fólk veigri sér ekki við að fylgja tilmælum yfirvalda,“ segir jafnframt í umsögninni
25
í umsögn BSRB um drög að skýrslu og tillögum starfshóps um verðmætamat kvennastarfa og endurmat á virði kvennastarfa..
„Skýrsla starfshóps forsætisráðherra tekur með greinargóðum hætti saman stöðu þekkingar á sviðinu sem byggir undir þær tillögur ... sem gerðar eru. Reynslan sýnir að aðgerðarleysi leiðir til þess að ekkert breytist. Þess vegna þarf að grípa þegar í stað til aðgerða til að leiðrétta laun kvennastétta sem hafa í sögulegu ljósi verið vanmetin,“ segir meðal annars í umsögninni ....
Þar er kallað eftir því að stjórnvöld hafi frumkvæði að því að innleiða skýra stefnu og þróa verkfæri í samstarfi við aðila vinnumarkaðarins, líkt og starfshópurinn leggur til. Þá leggur BSRB áherslu á það í umsögninni að eftirfylgni og framfylgd tillagnanna ... og sveitarfélög vorið 2020. Starfshópurinn skilaði drögum að skýrslu í samráðsgátt stjórnvalda þann 7. september síðastliðinn.
Í umsögn BSRB um skýrsludrögin kemur fram að um tveir þriðju hlutar félagsmanna aðildarfélaga BSRB séu konur og að fjölmargar ... kvennastétta má taka stærsta mögulega skrefið í áttina að endanlegu launajafnrétti kynjanna,“ segir meðal annars í umsögn BSRB, sem send hefur verið í samráðsgátt stjórnvalda
26
Í umsögn bandalagsins, sem send hefur verið Alþingi, er því fagnað að grípa eigi til aðgerða til að styðja við fyrirtæki sem voru með gott rekstarhæfi áður en efnahagsáhrifa faraldursins hafi farið að gæta enda muni það tryggja minna atvinnuleysi ... upp og munu halda áfram að koma upp. Til þess að tryggja öryggi samfélagsins, og sérstaklega viðkvæmra hópa, er mikilvægt að afkoma launafólks sé tryggð, svo fólk veigri sér ekki við að fylgja tilmælum yfirvalda,“ segir meðal annars í umsögn BSRB ... innviðauppbyggingu. Tímabundinn hallarekstur ríkissjóðs er óumflýjanlegur en þann halla má ekki greiða niður á kostnað ofangreindra þátta heldur verða tekjustofnar ríkisins til lengri tíma að fjármagna hann,“ segir í umsögn BSRB.
Stuðningur ....
Bandalagið kallar einnig eftir úrræði fyrir foreldra barna sem þurfa að vera frá vinnu vegna skerðinga á þjónustu skóla. Í umsögninni er lagt til að atvinnurekendur greiði foreldrum sem þetta á við um full laun en eigi á móti rétt á endurgreiðslu ... prósent. Bent er á í umsögninni að úrræðið nýtist helst þeim tekjuhæstu, dragi ekki úr skattsvikum sem neinu nemur og dragi verulega úr tekjum ríkissjóðs. Nær væri að halda endurgreiðslum óbreyttum og nýta það svigrúm sem það skapar til að auka umfang
27
fram í umsögn BSRB um frumvarp heilbrigðisráðherra um breytingu á lögum um sjúkratryggingar. . Í umsögninni er farið yfir niðurstöður Rúnars Vilhjálmssonar, prófessors við Háskóla Íslands. Hann hefur sýnt fram á að tæplega 22% Íslendinga ... og fleira. Þrátt fyrir það er jákvætt að stjórnvöld vilji nú tryggja að sá óheyrilegi kostnaður sem margir hafa þurft að greiða fyrir heilbrigðisþjónustu heyri nú sögunni til. . Hækka gjöldin á stóran hóp. Í umsögn BSRB ... ,“ segir í umsögn BSRB um frumvarpið. Þar er bent á að kostnaðarþátttaka sjúklinga í heilbrigðiskerfinu hafi næstum tvöfaldast á þremur áratugum. Nú sé so komið að heimilin standi undir um fimmtungi af öllum útgjöldum til heilbrigðismála með beinum ... vinnumarkaðs, grunnskólamenntaðra, lágtekjufólks, langveikra og öryrkja. Ekki eru bein tengsl milli þessara hópa og þeirra sem njóta góðs af breytingum í frumvarpinu, segir í umsögn BSRB .... . Hér má lesa umsögn BSRB um frumvarp heilbrigðisráðherra í heild sinni
28
lagt fram umsögn um breytingar á frumvarpinu og gerðu fulltrúar bandalagsins fjárlaganefnd grein fyrir afstöðu sinni á fundi með nefndinni í morgun. Ljóst er að verði ekki gerðar þær breytingar sem bandalagið leggur fram í umsögn sinni ... má sjá í umsögn bandalagsins við frumvarpið. Efnislega eru þær eftirfarandi:.
Tryggja þarf að réttindi sjóðfélaga í A-deild LSR verði jafn verðmæt eftir breytingar á skipan lífeyrismála. Skýrt þarf að vera að þar sé átt .... . Hér má lesa umsögn BSRB um frumvarpið
29
BSRB fagnar því að til standi að lengja fæðingarorlofið í tólf mánuði en kallar jafnframt eftir því í umsögn að orlofið skiptist jafnt milli foreldra svo hvort foreldri fyrir sig eigi rétt á sex mánaða orlofi.
Bandalagið hefur beitt ... í umsögn BSRB um frumvarp um lengingu á rétti til fæðingarorlofs, sem hefur verið kynnt í samráðsgátt stjórnvalda, er bandalagið þeirrar skoðunar að réttur til fæðingarorlofs eigi að skiptast jafnt milli foreldra. Í frumvarpinu er gert ráð ... að samræma fjölskyldu- og atvinnulíf. Tölur frá Fæðingarorlofssjóði sýna að mæður nýta nánast allan sameiginlega réttinn og feður þann tíma sem þeim er úthlutað. Tölur frá hinum Norðurlöndunum segja sömu sögu,“ segir meðal annars í umsögninni.
Verði ... foreldra til samveru með barni sínu og að taka þátt í uppeldi barna og heimilishaldi.
Dagvistunarmál verði tekin til skoðunar.
Í umsögninni er einnig vikið að dagvistunarmálum barna að fæðingarorlofi loknu. Eins og fram kom ....
Lestu umsögn BSRB um frumvarp til laga um lengingu á rétti til fæðingarorlofs
30
Íslenskir foreldrar hafa mun lakari réttindi til greiðslna í fæðingarorlofi en foreldrar á hinum Norðurlöndunum. Þetta kemur fram í samantekt BSRB sem gerð var opinber í umsögn bandalagsins ... þúsund krónum á mánuði í 500 þúsund krónur á mánuði. .
Laun að 300 þúsund skerðist ekki.
Í umsögn BSRB ... að baki niðurstöðu hans. .
BSRB leggur í umsögn sinni þunga áherslu á að laun að 300 þúsund krónum skerðist ekki. Rökin fyrir því eru einföld. Bandalagið telur að tryggja verði að enginn á vinnumarkaði verði undir framfærsluviðmiðum ... var að hvort foreldri eigi rétt á fimm mánaða orlofi, en að auki deili foreldrar tveimur mánuðum sín á milli. Sameiginlegur réttur verði því tólf mánuðir. .
Hin Norðurlöndin standa framar.
Í umsögn BSRB um frumvarpið má finna ítarlega .... .
Nánari umfjöllun um muninn á fæðingarorlofskerfum á Norðurlöndunum er í umsögn BSRB um frumvarp þingmanna Samfylkingarinnar
31
fram í umsögn BSRB um fyrirhugaðar lagabreytingar til að mæta efnahagslegum áhrifum heimsfaraldurs kórónaveiru..
Samkvæmt frumvarpi stjórnvalda verða ýmis ákvæði sem sett voru tímabundið vegna faraldursins framlengd. Það á til dæmis við um greiðslur ... við kjarasamninga til þess að stuðla að sem minnstum ójöfnuði hér á landi. - Úr umsögn BSRB.
Í umsögn bandalagsins er því fagnað að lengja eigi rétt til tekjutengdra atvinnuleysisbóta úr þremur mánuðum í sex, en kallað eftir því að tekjutengdar ... einnig leiða til aukinnar kaupgetu mörgþúsund einstaklinga og vinna þannig gegn enn frekari samdrætti í efnahagslífinu. - Úr umsögn BSRB.
Réttur til náms í tvær annir.
BSRB fagnar því að atvinnuleitendur geti stundað nám ....
Í umsögn BSRB er því fagnað að lengja eigi möguleika á að nýta hlutabótaleiðina, en kallað eftir því að ákvæðið verði framlengt í meira en tvo mánuði. „Þegar úrræðið var sett upphaflega var uppi mikil óvissa og því skiljanlegt að stjórnvöld hafi gert ... úrræðið tímabundið til skamms tíma. Núna hálfu ári síðar er staðan að vissu leyti önnur og flestir sérfræðingar á þeirri skoðun að það muni taka tíma fyrir efnahagslífið að ná jafnvægi á ný,“ segir meðal annars í umsögninni. Með því að framlengja ákvæðið
32
úrræðið komið að gagni komi upp annarskonar hættu- eða neyðarástand.
Í umsögn BSRB ... tímabundnar ráðstafanir eins og notaðar voru í heimsfaraldrinum.
Bent er á það í umsögninni að hugtakið „hættustund“ eigi við samkvæmt frumvarpinu þegar hættustigi eða neyðarstigi almannavarna er lýst yfir og ljúki þegar hættustigi eða neyðarstigi ....
Lesa má umsögn BSRB í heild sinni hér
33
voru fram í umsögn BSRB um lagafrumvarpið áður en það varð að lögum.
Samkvæmt lögum um stuðning til kaupa á fyrstu íbúð, sem tóku gildi 1. júlí, eru þrjár leiðir í boði til að nota séreignarsparnað sinn í allt að 10 ár til að auðvelda sér að komast út ... sem hægt er að nýta þessar leiðir.
Eins og við hjá BSRB bentum á í umsögn um málið er sú leið að safna saman séreignarsparnaðinum til að safna fyrir útborgun ófullnægjandi. Þær fjárhæðir sem einstaklingur eða fólk í sambúð getur safnað eru of lágar ... var á í umsögn BSRB. Stjórnvöld verða að gera betur í að aðstoða þá sem hafa meðaltekjur eða undir í að koma þaki yfir höfuðið. Þar hefur BSRB lagt áherslu á að einstaklingarnir hafi raunverulegt val um hvort þeir vilji eiga fasteign eða vera á leigumarkaði ... . Þess vegna ætti stuðningur stjórnvalda við einstaklinga á leigumarkaði og eignarmarkaði að vera sambærilegur, eins og segir í umsögn BSRB
34
opinberra starfsmanna gerðu við ríki og sveitarfélög. Í umsögn BSRB um frumvarp til laga um breytingu á lögum um Lífeyrissjóð starfsmanna ríkisins er bent á að með minniháttar breytingum á frumvarpinu sé hægt að gera þær mikilvægu breytingar á lífeyrismálum ... fyrir síðustu kosningar.
Ábyrgð nái til allra sjóðfélaga.
Í umsögn BSRB er þessi afstaða bandalagsins ítrekuð: „Samræming lífeyriskerfa milli opinbera og almenna vinnumarkaðarins verður ekki gerð með skerðingu á réttindum núverandi ... í umsögn bandalagsins um frumvarp til laga um breytingu á lögum um Lífeyrissjóð starfsmanna ríkisins
35
fram í umsögn bandalagsins um fjármálaáætlun fyrir árin 2023 - 2027..
“Nú dynur áróður á launafólki um að ekki megi gera of miklar kröfur um launahækkanir því það muni auka á verðbólgu í landinu. En ríkisstjórnin hefur ýmislegt annað ... fyrir gríðarlegan framboðsskort. Verði ekki breyting á þessum áformum muni það torvelda kjarasamningsgerð á jafnt almennum markaði sem þeim opinbera..
Hægt er að lesa umsögnina í heild sinni ... hér: https://www.bsrb.is/static/files/ Umsagnir/Umsagnir_2022/umso-gn-bsrb-um-fja-rma-laa-aeltun-2023-2027-1-.pdf
36
% hækkunar á vísitölu neysluverðs á næsta ári á sama tíma og verðbólga mælist 9,3% á ársgrundvelli.
Miklu nær hefði verið að almenningur fái að njóta vafans af áhrifum gjaldahækkana, en ekki eingöngu atvinnulífið. Líkt og fram kom í umsögn ... fram fjölda tillagna um frekari tekjuöflun í umsögnum sínum um fjárlaga- og tekjuöflunarfrumvörp
37
. . Þetta kemur fram í umsögn BSRB við málið á Alþingi sem Hrannar Már Gunnarsson, lögfræðingur bandalagsins skrifaði:..
Efni: Umsögn BSRB um frumvarp til laga um breytingu á ýmsum lögum vegna hækkunar lágmarksiðgjalds ... til lífeyrissjóðs (lágmarkstryggingavernd, tilgreind séreign o.fl.), 690. mál.
I. BSRB hefur fengið til umsagnar ofangreint frumvarp um breytingu á ýmsum lögum þar sem lagt er til að lögfest verði ... að íbúðarhúsnæði í fimm ár frá því að umsókn um ráðstöfun kemur fram verði heimilað að nýta sömu séreignarsparnaðarúrræði og kaupendum fyrstu íbúðar..
Drög að frumvarpinu voru lögð fram í samráðsgátt stjórnvalda í mars sl. og skilaði BSRB þar umsögn ... , fárfestingar-heimildir, starfsumhverf og eftirlit..
BSRB lagði því til í umsögn sinni til fjármála- og efnahagsráðuneytisins að ráðherra myndi ekki leggja frumvarp fram á Alþingi sem felur í sér tilgreinda séreign, eins og nú hefur verið gert
38
frumvarps ríkisstjórnarinnar um mótvægisaðgerðir vegna verðbólgu telur bandalagið frekari aðgerða þörf og gerir athugasemdir við útfærslur frumvarpsins. Þetta kemur fram í umsögn BSRB..
.
Fjölskyldur fái mánaðarlegan ... á að ekki er verið að leiðrétta þá kjararýrnun sem orðið hefur á greiðslunum undanfarin ári. .
.
Umsögn BSRB
39
leigjendur.is þar sem birtur er ýmis fróðleikurum réttindi og skyldur leigjenda auk erinda og umsagna sem Leigjendaaðstoðin sendir frá sér. Þá er í skýrslunni að finna nokkur dæmi um algengar spurningar frá leigjendum auk dæma um mál sem farið
40
Í umsögn BSRB um frumvarpið er ítrekað að hér sé um neyðarúrræði að ræða. Þá var, eftir athugasemdir BSRB á fyrri stigum málsins, bætt við umfjöllun um að litið verði til aðstæðna starfsmanna hverju sinni, svo sem ef starfsmaður eða annar einstaklingur ... sem hann ber ábyrgð á, glímir við undirliggjandi sjúkdóm eða annað sem gæti leitt til þess að breytt starfssvið myndi stefna öryggi eða heilbrigði í hættu. BSRB telur afar mikilvægt að horft sé til þess í öllum tilvikum.
Í umsögn bandalagsins kemur