201
félaganna miða að því að litið verði til þess ramma sem kjaradómur dæmdi BHM og hjúkrunarfræðingum. Félögin líta svo á að með tillögu sinni sé ríkið að senda skýr skilaboð um að þeir sem lægst hafa launin fái minni launahækkanir en aðrir ríkisstarfsmenn
202
laun sín um tugi prósenta. Á sama tíma eru launahækkanir almennra starfsmanna umfram 3% sagðar ógna efnahagslífinu í heild. Slíkt er aðeins til þess fallið að auka ójöfnuð og skapa ósætti. Stjórnvöld og atvinnurekendur verða að sýna í verki að þau vinni
203
samningum sem fyrsta skref í leiðréttingum launa og kjara. Þá hefur einnig vantað kafla um réttindi og skyldur inn í kjarasamningana við SFV, en Samtök fyrirtækja í velferðarþjónustu hafa alfarið neitað að semja um réttindi og skyldur starfsmanna. Félögin
204
hans lakari en samkvæmt kjarasamningi. Í kjölfarið var sent erindi á stofnunina en öllum leiðréttingum á launum var hafnað. Taldi heilbrigðisstofnunin að umsjónarmaðurinn hafi samið með þessum hætti og þó nýr starfsmaður hafi samið með öðrum og betri hætti
205
til þess að laun hafi hækkað eða starfsaðstæður batnað og við þurfum að halda áfram að berjast fyrir því að það verði raunin,“ segir þar ennfremur.
Kynjasjónarmið verða að vera í forgrunni þegar unnið verður úr afleiðingum heimsfaraldursins
206
í ályktun stjórnar BSRB.
Þar eru fyrirtæki sem hafa nýtt sér úrræðin án þess að vera í brýnni þörf hvött til að endurgreiða Vinnumálastofnun tafarlaust og leiðrétta jafnframt laun starfsmanna, hafi þau skerst vegna þessara aðgerða. Þar er jafnframt
207
um, svo sem jöfnun launa milli markaða og launaþróunartryggingu. Þá þurfa aðildarfélögin að ræða launahækkanir, en umboðið til að ræða um launaliðinn er hjá hverju félagi fyrir sig, ekki á sameiginlegu borði BSRB.
Flugumferðarstjórar undirrituðu kjarasamning
208
frammi fyrir séu afar ólíkar þeim sem við stóðum frammi fyrir eftir hrunið haustið 2008. Það eitt og sér að einkafyrirtæki geti boðið lægra verð fyrir sömu eða sambærilega þjónustu er umhugsunarvert. Eina leiðin til að ná því fram er að lækka laun ... og ef ekki er tekið mið af raunverulegri þörf til að hagræða í rekstrinum.
Það er engin sanngirni í því að segja upp fólkinu á lægstu laununum til að reyna að spara nokkrar krónur en gera engar aðrar breytingar til að spara. Það er heldur ekki sanngjarnt
209
fyrir að samþætta fjölskyldulífið og vinnuna. BSRB hefur mótað þá stefnu að stytta vinnuvikuna úr 40 tímum í 36 án þess að laun skerðist. Erlendar rannsóknir benda til þess að hægt sé að stytta vinnutímann án þess að það bitni á afköstum. Bæði Reykjavíkurborg
210
heimilum falli undir skilgreiningu á sjúkraliða B og því bæri að greiða laun samkvæmt því. Akureyrarbær hafnaði því og sagði m.a. sameiginlegan skilning aðila kjarasamningsins hafa verið sá að eingöngu væri um ræða orðalagsbreytingar.
Niðurstaða
211
á vinnumarkaði..
Ríkisstjórnin hefur gefið eftir skatta á þá efnamestu á meðan atvinnurekendur greiða sér milljarða í arð og hækka laun sín um tugi prósenta. Á sama tíma eru launahækkanir almennra starfsmanna umfram 3% sagðar ógna efnahagslífinu
212
og annar stjórnarflokkurinn stærir sig meira að segja af því að það sé ekki nema eðlilegt að almenningur geri kröfur um hækkun launa, því svigrúmið sé fyrir hendi. En þegar til kastanna kemur er svarið: Nei!“ sagði Árni Stefán og bætti
213
í fyrrnefndri viljayfirlýsingu, t.d. varðandi samkeppnishæfni við Norðurlönd, aðbúnað starfsfólks og laun, byggingu nýs Landspítala og endurnýjun tækja segir þar jafnframt að „opna þurfi möguleika á fjölbreyttum rekstrarformum“. Slíkt verður vart skilið öðruvísi
214
.
Hverjar eru staðreyndir málsins varðandi laun þess hóps sem nú á í kjarabaráttu við Isavia? Langfjölmennasti einstaki hópurinn sem stendur í kjarabaráttunni eru öryggisverðir. Launasetning þessa hóps er á þann veg að meðalgrunnlaun eru 250.000.- kr. á mánuði
215
í staðinn.“.
Sigríður Ingibjörg segir meginverkefni kjarasamninganna að vernda kaupmátt og halda áfram að hækka lægstu laun.
„Eitt stærsta vandamálið er að hér hefur skort húsnæðisstefnu allt síðan verkamannabústaðir voru lagðir
216
hans. Þegar greidd eru lausnarlaun skal greiða laun í þrjá mánuði, og þar með lýkur ráðningarsambandinu. Nýlega þurfti BSRB að berjast fyrir réttum greiðslum til handa félagsmanns, en til stóð að greiða honum lægri fjárhæð en hann átti rétt til samkvæmt kjarasamningi
217
meðvitaðir um réttindi sín og annarra á vinnustaðnum.
Með það að leiðarljósi er trúnaðarmönnum tryggð þau mikilvægu réttindi að geta sótt málþing, fundi, ráðstefnur og námskeið í allt að fimm vinnudaga á ári án skerðingar á reglubundnum launum
218
sem hvorki eigi rétt til launa né réttindi í samtryggingarsjóðum með tímabundnum undanþágum á atvinnuleysistryggingalöggjöfinni.
Í tillögum BSRB er lögð áhersla á að fyrirsjáanlegum hallarekstri á ríkissjóði og sveitarfélögum verði ekki mætt
219
Við gerð kjarasamninga við aðildarfélög BSRB 9. mars síðastliðinn urðu stjórnvöld og BSRB sammála um að stjórnvöld beiti sér fyrir framgangi verkefna er varða almenna velferð barnafjölskyldna í landinu og launajafnrétti með endurmati á launum
220
Þá hefur ekki tekist að ná saman um jöfnun launa milli markaða, launaþróunartryggingu og fleiri mál sem BSRB hefur lagt áherslu á í viðræðunum.
Launaliðurinn er ekki á sameiginlegu borði BSRB heldur verður hann ræddur í samningum einstakra aðildarfélaga