141
.
.
.
.
.
.
.
Kynbundinn launamunur.
Þegar kynbundinn launamunur er skoðaður sérstaklega, þar sem tekið hefur verið tillit til aldurs, vinnutíma, starfsaldurs, starfsstéttar, menntunar
142
þar sem vinnutíminn og álag í starfi hefur leitt til þess að starfsfólkið treystir sér ekki til að vera í fullu starfi.
Ýmsir sem talað hafa fjálglega um fjölgun opinberra starfsmanna hafa vísað í tölur Hagstofunnar, og þá litið til þeirra sem starfa
143
líklegir til að búa við minni sveigjanleika á vinnumarkaði almennt. Oftar en ekki sé um framlínufólk að ræða sem þurfi sárlega á auknum sveigjanleika og styttri vinnutíma að halda.
Þannig höfðu um 22 prósent þeirra sem aðeins hafa lokið
144
og unnið í námsefninu í dauðum tíma á vinnutíma, til dæmis næturvöktum, eða í frítíma sem hentaði þeim. Þá þurftu nemendur ekki að fara til höfuðborgarinnar til að sinna náminu sem sparaði mikinn tíma í ferðalög.
Mjög jákvæðar vísbendingar
145
ILO í framtíðinni að leggja aukna áherslu á viðfangsefni sem skapast í kjölfar nýrra starfshátta og breyttra þarfa. Þegar upp er staðið snýst málið um mannleg hugtök í margslungnum heimi: vinnutíma, aðbúnað, sanngjörn laun, tilgang vinnunnar
146
ekki trúað, smitast það út í vinnustaðamenninguna. BSRB hefur einnig gert þá kröfu að þolendur eigi rétt á að sækja sér á vinnutíma þau úrræði sem þau kjósa til að vinna úr afleiðingum ofbeldis, til dæmis sálfræðiþjónustu. Fræðsla um birtingarmyndir áreitni
147
ósveigjanlegri dagskrá leik- og grunnskólastarfsins auk annarra þarfa barna sinna. . Aðstæður vinnandi foreldra geta verið mjög misjafnar og sama á við um sveigjanleika varðandi vinnutíma sem er einna minnstur í láglaunastörfum. Þrátt fyrir
148
Vinnutími hefur verið eitt af aðalbaráttumálum verkalýðshreyfingarinnar frá upphafi. Við höfum náð árangri í baráttunni en í seinni tíð hefur okkur miðað sérstaklega hægt. Afraksturinn af því er að flestir búa við sama vinnutíma og fyrir tæpri hálfri öld
149
stöðu eða efnahag.
Við krefjumst styttri vinnuviku til að stuðla að jafnari vinnutíma kvenna og karla í launuðum sem ólaunuðum störfum.
Við krefjumst þess að fæðingarorlof verði 12 mánuðir og greiðslur sem samsvara
150
BSRB hefur lagt áherslu á að komið verði á fjölskylduvænna samfélagi með styttri og sveigjanlegri vinnutíma. Kjarasamninga verður að gera á fjölskylduvænni forsendum þannig að þeir tryggi gott samspil fjölskyldu og atvinnulífs. Mikilvægur hluti þessa
151
breytingar og dreifingu launa í yfirstandandi samningalotu samkvæmt mælingum Hagstofu Íslands. Fjallað er um helsta inntak kjarasamninga, þar á meðal launabreytingar og styttingu vinnutíma. . Í kafla um umgjörð kjarasamninga er lýst skipulagi
152
ekki að skila fleiri krónum í budduna. Með heimild í kjarasamningi til að stytta vinnuvikuna í 36 stundir í dagvinnu nálgast vinnutími opinbera starfsmanna það sem best gerist á almenna markaðnum en að tala um hana sem ígildi launahækkunar hjá opinberum
153
húsnæðiskostnaði og félagsleg staða þeirra erfist til barna þeirra. Þau fá ekki viðurkenningu á menntun sinni, þeim er ekki boðið upp á íslenskukennslu á vinnutíma, fá síður tækifæri til sí- og endurmenntunar og þau búa við aukna hættu á áreitni, ofbeldi, fordómum
154
það vinnur, hvenær og hversu mikið og flest spá því til framtíðar að stimpilklukkan muni af þessum sökum heyra sögunni til og aðaláherslan verði á verkefnin. Þessi baunatalning á vinnutíma er því í raun nú þegar orðin úrelt. Það er svo umhugsunarefni hvernig
155
starfs sína í fjarvinnu þar sem tryggður er góður aðbúnaður starfsfólks og vinnutími sé ekki lengri en ráðningarsamningur kveður á um. Enn fremur að framkvæmt sé áhættumat á fjarvinnustöð eftir að ákvörðun hefur verið tekin um fjarvinnu starfsmanns
156
á því að konur sæki í hlutastörf og vinnuþátttaka þeirra mun aukast.
Það græða allir á styttingu vinnuvikunnar. Það sjá framsýnir stjórnendur. Sumir hafa þegar stytt vinnutíma starfsmanna sinna. Aðrir eru að undirbúa það.
Útrýmum kynbundnum
157
sem byggir á jöfnum tækifærum fyrir alla.
Hálfrar aldar gamalt skipulag.
Eitt af stóru verkefnunum okkar er vinnutíminn. Á Íslandi hefur það lengi verið talið jákvætt að vinna mikið. Að vera dugleg. En við vitum það líka að margir þurfa
158
– þar sem húnsæði er viðráðanlegt, vaxtakjör sanngjarnari, leiguverð lægra, matvöruverð sömuleiðis, kaupmátturinn meiri, vinnutíminn styttri og áherslur atvinnurekenda og stjórnvalda eru mun fjölskylduvænni