Prawo do urlopu

Prawo do urlopu składa się z dwóch elementów, po pierwsze chodzi o prawo pracownika do skorzystania z urlopu wypoczynkowego, a po drugie o prawo pracownika do wynagrodzenie w trakcie urlopu. Zgodnie z umowami zbiorowymi podpisanymi z administracją państwową i samorządami coroczne prawo do urlopu wynosi 30 dni.

Zgodnie z ustawą nr 30/1987 o płatności w trakcie urlopie, urlop nalicza się od 1 maja do 30 kwietnia. Zgodnie z umowami zbiorowymi związków zrzeszonych w BSRB, członkowie powinni wykorzystać urlop w letnim okresie urlopowym, który trwa od 2 maja do 15 września. Większość związków zawodowych pozwala, aby pracownicy wykorzystali w tym okresie cały przysługujący im urlop lub co najmniej 15 dni w sposób ciągły.

W przypadku, kiedy na wniosek pracodawcy pracownik korzysta z urlopu lub jego części poza letnim okresem urlopowym, wymiar przysługującego pracownikowi urlopu wydłuża się o 25%.

Pracodawca w porozumieniu z pracownikiem decyduje o tym, kiedy pracownik wykorzysta swój urlop. Pracownik informuje pracodawcę o preferowanej dacie urlopu, a pracodawca, w miarę możliwości, powinien spełnić życzenia pracownika. Pracodawca zobowiązany jest do jak najszybszego poinformowania pracownika o dacie jego urlopu. Informacja ta powinna dotrzeć do pracownika nie później niż z miesięcznym wyprzedzeniem, chyba że zachodzą szczególne okoliczności.

Pracownik uprawniony jest do wynagrodzenia urlopowego. Wynagrodzenie urlopowe proporcjonalne jest do nabytych w minionym roku urlopowym (1 maja do 30 kwietnia) prawom do urlopu. Wynagrodzenie urlopowe naliczane jest przy każdej wypłacie wynagrodzenia, przy czym jego minimalna kwota to 10,17% całości miesięcznego wynagrodzenia za pracę, co stanowi najniższy wymiar urlopu (2 dni w miesiącu).

W większości umów zbiorowych związków BSRB wynagrodzenie urlopowe wynosi 13,04%, a zatem 30 dni w roku.

Jeśli pracownik nie może wykorzystać ustalonego urlopu z powodu choroby lub wypadku, powinien niezwłocznie poinformować pracodawcę o zaistniałej sytuacji i przedłożyć zaświadczenie lekarskie. Mimo że pracodawca ma obowiązek pokrycia kosztów choroby w czasie urlopu, nie wystarczy, że lekarz zaświadczy, że dana osoba nie czuje się dobrze. Choroba w czasie urlopu musi być na tyle poważna, że w jej wyniku pracownik nie będzie w stanie cieszyć się urlopem.

Jeśli powyższy warunek zostanie spełniony, pracownik może domagać się prawa do wykorzystania urlopu w innym terminie, ale w ramach tego samego roku urlopowego. Jeśli nie jest to możliwe, pracownik ma prawo do uzyskania wypłaty ekwiwalentu za niewykorzystany urlop.

Jeżeli jest to zapowiedziane z co najmniej jednomiesięcznym wyprzedzeniem, pracodawca ma prawo do zamknięcia zakładu pracy na czas urlopu. Pracownicy, którzy nie nabyli pełnego prawa do urlopu, tzn. osoby, które rozpoczęły zatrudnienie w trakcie roku urlopowego i nie nabyły wystarczającej ilości płatnych dni urlopowych na cały okres ustalonego przez pracodawcę urlopu, nie mogą żądać pełnego wynagrodzenia urlopowego zgodnie z art. 9 ustawy nr 30/1987 o płatności w trakcie urlopu.