181
og rétti fólks til aðgangi að vatni og hreinlætisaðstöðu. Við hvetjum aðildarfélög okkar á þessum erfiðu tímum til að taka höndum saman með öðrum baráttuhópum svo sameiginlega sé hægt að setja nægilega mikinn þrýsting á kjörna fulltrúa til að hafa hagsmuni ... .“.
Í yfirlýsingu PSI í tilefni af Alþjóðlega vatnsdeginum segir ennfremur að:.
„Almennt launafólk, stéttarfélög og frjáls félagasamtök um allan heim eru að taka höndum saman til að sporna
182
sinnum ríkari en hann var fyrir 20 árum búa um 70% fólks ekki við félagsvernd, 84% fólks á lágmarkslaunum telur sig ekki ná endum saman og 81% þjóða í heiminum hafa heimilað brot á grundvallarrétti launafólks til að gera kjarasamninga. Þessi staða nærir ... viljum veltur á því að við stöndum enn sterkari saman og skipuleggjum okkur enn betur!.
Fylgjast má með umfjöllun frá þinginu á samfélagsmiðlum undir myllumerkinu #ITUC22 og beinu streymi
183
Nú á dögunum komst Landsréttur að sömu niðurstöðu og Héraðsdómur Reykjavíkur hafði áður komist að í máli starfsmanns sem taldi að ferðatími á vegum vinnu sinnar, til annars áfangastaðar en hefðbundinnar starfsstöðvar í því skyni að inna af hendi ... máli sínu til stuðnings. Það er því afar jákvætt að nú hafi sama niðurstaða verið fengin í máli hér á landi. Niðurstaðan þýðir í raun að starfsfólk sem ferðast á vegum vinnu sinnar og er lengur á ferðalagi til áfangastaðar heldur en dagleg vinnuskylda
184
Fulltrúar verkalýðshreyfingarinnar, atvinnurekenda og stjórnvalda á Norðurlöndum komu saman til að ræða réttlát græn umskipti á vinnumarkaði í fjölmennu þríhliða samtali í Hörpu á föstudag, 1. desember.
Ráðstefnan bar yfirskriftina ... með okkur og haldið þennan glæsilega viðburð um réttlát umskipti. Það var mikill samhljómur á fundinum og vilji hjá öllum aðilum að auka samstarfið til að flýta umskiptunum en tryggja á sama tíma að störfin sem skapast verði góð störf og að ávinningnum
185
Norræna verkalýðshreyfingin er hluti alþjóðlegrar hreyfingar stéttarfélaga sem telur samanlagt um 200 milljónir launafólks. Við bjóðum 167 þjóðir velkomnar til Kaupmannahafnar.
Táknrænt gildi felst í því að þingið fer fram í sömu borg og norrænt ... samstarf hefur höfuðstöðvar sínar og hér fór loftslagsráðstefna Sameinuðu þjóðanna fram fyrir nokkrum árum. Á sama tíma og við komum saman á þinginu til að taka ákvarðanir um stefnuna á næsta starfstímabili, ræða um sjálfbæra þróun og leita lausna ....
Sjálfbær þróun verði norrænt vörumerki.
Saman getum við tekist á við þessar áskoranir. Þess vegna hafa ríki heims með Norðurlönd í fararbroddi gert alþjóðlegar áætlanir um umskipti í átt að sjálfbæru samfélagi, eins og til að mynda Dagskrá 2030 ... umræðu um stefnu í vinnumálum. Þar er bent á Norðurlöndin og undirstrikað að það sé ekki aðeins gerlegt að tengja saman hagvöxt og félagslega velmegun á árangursríkan hátt heldur sé það beinlínis æskilegt. Það kann að koma örlítið á óvart að World
186
stéttarfélaga fyrir bættum kjörum og réttindum launafólks á fjölmörgum sviðum hefur skilað miklum árangri, m.a. í reglum um vinnuvernd og leiðbeiningum til trúnaðarmanna um meðferð slíkra mála. Samt er enn langt í að kynferðislegri áreitni og ofbeldi verði ....
Laugardaginn 25. nóvember er alþjóðadagur Sameinuðu þjóðanna um afnám ofbeldis gegn konum. Stöndum þétt saman og vinnum að því að uppræta ofbeldi og áreitni á öllum sviðum samfélagsins, líka á vinnustöðum.
Elín
187
jafnréttislaganna byggir á jafnlaunasamþykkt ILO frá 1951 sem fullgild var hér á landi 1958. En í núgildandi lagaákvæði segir að konum, körlum og fólki með hlutlausa skráningu kyns í þjóðskrá skulu greidd jöfn laun og njóta sömu kjara fyrir sömu eða jafn verðmæt ... störf. Með jöfnum launum er átt við að laun skulu ákveðin á sama hátt fyrir fólk óháð kyni.
Þrátt fyrir það að lög um launajafnrétti hafi verið í gildi í nærri 65 ár er launamunur enn töluverður hér á landi.
Kynskiptur
188
ósveigjanlegri dagskrá leik- og grunnskólastarfsins auk annarra þarfa barna sinna. . Aðstæður vinnandi foreldra geta verið mjög misjafnar og sama á við um sveigjanleika varðandi vinnutíma sem er einna minnstur í láglaunastörfum. Þrátt ... heimilisábyrgðarinnar samkvæmt innrættum viðhorfum. Þegar upp koma veikindi hjá börnum og þau komast ekki í skóla, þurfa foreldrar að bregðast við með því að taka sér frí frá vinnu og koma sér saman um hver verður heima að sinna barninu. Rannsóknir hafa sýnt ... er til að mynda gert kleift að vinna lengri vinnudag, þróa starfsframa sinn og auka tekjur sínar, á meðan konur þeirra taka á sig meginhluta heimilisábyrgðarinnar. . Konur eiga ekki sama möguleika á starfsframa og karlar. Þrátt
189
við barnafjölskyldur ómarkviss.
Áformaður stuðningur til barnafjölskyldna er að mati BSRB ómarkviss. Ráðgert er að einstaklingar og pör með allt að 926 þúsund krónur í mánaðarlaun fái sama 40 þúsund króna barnabótaukann og foreldrar með tekjur yfir því fái 20 ... til Vinnumálastofnunar með sama hætti og vegna launagreiðslna til fólks í sóttkví.
Á móti undanþágum frá virðisaukaskatti.
BSRB mótmælir áformuðum undanþágum frá virðisaukaskatti vegna vinnu við endurbætur á íbúðahúsnæði, sem hækka á úr 60 prósent í 100 ... og aðra þjónustu fyrir efnameira fólk. Betra væri að nýta þá fjármuni sem ætlaðir hafi verið í þetta inn í fjárfestingaráætlun stjórnvalda til að skapa störf. Sama eigi við um endurgreiðslu virðisaukaskatts til félagasamtaka, réttara sé að setja fjármunina
190
Fyrir utan glugganna heyrðust skothvellir og fjölskyldan svaf á gólfinu. Foreldrar mínir lásu fyrir mig hverja bókina á eftir annarri enda komumst við hvergi. Ég upplifði mig samt örugga, enda fimm ára og í faðmi foreldra minna,“ sagði Aida ... við frænda minn og sagði að stríð væri hafið í Króatíu. Þeir ræddu saman og voru á því að stríðið myndi ekki berast út til okkar. Skömmu síðar voru hermenn á öllum götum. Foreldrar mínir töluðu um að flýja burt en við komumst hvergi vegna útgöngubanna ... að þessu loknu við í góða stund enda tók það augljóslega mjög á hana að rifja atburðina upp. Hún sagðist reglulega velta því fyrir sér hvernig fólk, sem sameinaðist um að halda vetrarólympíuleikana árið 1984 og stóð saman sem heild, hafi örfáum árum síðar
191
á hvolf vegna veirufaraldursins. Þessir hópar launafólks eiga það flestir sameiginlegt að vera meðal lægst launuðustu starfa á vinnumarkaði og sagan sem könnun Vörðu segir okkur er að stór hluti þessa hóps á erfitt með að ná endum saman. Þetta er fólkið ... foreldrar, innflytjendur og ungt fólk. Um 60 prósent einstæðra foreldra eiga erfitt með að ná endum saman og um 20 prósent býr við skort á efnislegum gæðum. Nærri þriðjungur einstæðra mæðra getur ekki keypt nauðsynlegan fatnað á börnin sín vegna fjárskorts ... við að ná endum saman og fjárhagsáhyggjur geta því ekki aðeins reynst einstaklingum og fjölskyldum þeirra dýrkeypt heldur getur þetta verið kostnaðarsamt fyrir samfélagið allt.
Mikið álag getur leitt til verri heilsu. Það getur til dæmis ... þeim tilgangi sem við viljum að þau geri. Þær gefa þvert á móti til kynna að það ríki stefnuleysi þegar kemur að fjárhagsstöðu og heilsu fólks og barna þeirra. Þegar svo stór hluti launafólks nær ekki endum saman og býr við aukið álag og heilsufarslegt tjón
192
eftir hádegi þann 19. maí og fleiri sveitarfélög hafa gert það sama.
BSRB tekur undir þá hvatningu og því verður skrifstofa BSRB lokuð frá kl. 12 þann 19. júní svo að starfsmenn geti tekið þátt í skipulögðum hátíðahöldum vegna 100 ára afmælis
193
Samband íslenskra sveitarfélaga hefur undanfarna daga vísvitandi reynt að þvæla umræðuna og haldið frammi rangfærslum um ágreiningsatriði við fjölmiðla og stjórnendur sveitarfélaga.
Stjórnendur Kópavogsbæjar dreifa nú þessum sömu rangfærslum
194
sem óvini. Það eru sameiginlegir hagsmunir okkar allra að búa til betra samfélag, þó áherslurnar og leiðirnar sem við viljum fara geti verið býsna ólíkar,“ sagði Elín Björg.
„Þar skiptir máli að við getum staðið saman til að þrýsta ... ekki endum saman á meðan þeir sem best hafi það séu með mánaðarlaun á við árslaun almenns launfólks.
„Stefna BSRB, mörkuð á þingum undanfarin ár og áratugi, er sú að stuðla að jöfnuði og réttlæti í samfélaginu. Við viljum styrkja almannaþjónustuna
195
þeirra muni þróast á sama hátt og laun á almennum vinnumarkaði. Nú hækka launin hjá hluta af okkar fólki eftir fyrstu mælingu en svo verða gerðar tvær mælingar til viðbótar vegna áranna 2017 og 2018 sem geta haft áhrif á launin.“.
Við útreikning ... hjá ríkinu um að meðaltali 1,3 prósent. Hækkunin er afturvirk og gildir frá 1. janúar 2017. Laun félaga í aðildarfélögum Alþýðusambands Íslands sem starfa hjá ríkinu munu hækka um að meðaltali 1,8 prósent af sömu ástæðu.
Mælt aftur fyrir 2017 og 2018
196
Líkamleg og andleg líðan og starfsánægja mælist marktækt meiri á tveimur starfsstöðvum Reykjavíkurborgar sem tekið hafa þátt í tilraunaverkefni um styttingu vinnuvikunnar. Á sama tíma mælist enginn munur á viðhorfi til þjónustu eða opnunartíma ... Barnaverndar er lokað eftir hádegi á föstudögum. Bakvakt og neyðarþjónustu hefur verið sinnt með sama hætti og áður utan hefðbundins opnunartíma. . Nú liggja fyrir niðurstöður eftir fyrsta árið og þær benda til jákvæðra áhrifa verkefnisins. Betri
197
· við samþykkt samningsins greiðist 14.600 kr. eingreiðsla miðað við fullt starf í febrúar 2014 en hlutfallslega m.v. starfstíma og starfshlutfall í sama mánuði ... þar sem það á við.
eingreiðsla 20.000 kr. miðað við þá sem eru í fullu starfi í febrúar 2015 greiðist þann 1. apríl 2015 en hlutfallslega m.v. starfstíma og starfshlutfall í sama mánuði
198
Kaffi og kökur.
Dagskrárlok
Tökum höndum saman.
Í tilefni dagsins munu bjöllur, klukkur og skipsflautur óma í sjö mínútur um allt land frá kl. 13:00- 13:07, ein mínúta fyrir hvern dag án eineltis. Skólasamfélagið, vinnustaðir og samfélagið í heild eru hvött til þess að taka höndum saman og helga 8
199
Kjaratölfræðinefndar væru launin alltaf lægst á opinberum vinnumarkaði og langlægst hjá sveitarfélögunum. Það væri hlutverk BSRB að tryggja lífskjör og lífsgæði félagsfólks. „Þannig erum við að axla okkar ábyrgð – við erum að tryggja að okkar fólk nái endum saman ... .“.
Sonja sagði löngu tímabært að velta því upp hvernig við ætlum að styrkja almannaþjónustuna og búa til velferð til framtíðar. Þriðjungur launafólks ætti erfitt með ná endum saman og fjórðungur leigjenda byggi við íþyngjandi húsnæðiskostnað. Þetta væru
200
launamun innan vinnustaðarins líkt og með jafnlaunavottun en ekki þvert á vinnustaði sem heyra undir sama atvinnurekanda. Fram til þessa hefur því lítil sem engin áhersla verið lögð á að vinna gegn launamun sem stafar af kynskiptum vinnumarkaði. Fjölmargar ... heildstætt virði ólíkra starfa sem heyra undir sama atvinnurekanda en unnin eru á mismunandi vinnustöðum.
Starfshópur forsætisráðherra, sem BSRB, BHM og KÍ áttu sæti í, um endurmat á störfum kvenna skilaði