161
„Ef við berum okkur saman við OECD-ríkin þá sjáum við að við erum í 15. sæti í raunútgjöldum til heilbrigðismála á mann. En síðan í sambandi við landsframleiðsluna eða hlutfall heilbrigðisútgjalda af landsframleiðslu þá erum við komin í 23. sætið. Við vorum mun ... % hafa gert það vegna kostnaðar við heilbrigðisþjónstuna.
Samkvæmt sömu könnun telur jafnframt yfirgnæfandi meirihluti (81,1%) að hið opinbera ætti fyrst og fremst að reka heilbrigðis- þjónustuna. Í öllum hópum og undirhópum samfélagsins var meirihluti
162
þá er kjarni baráttumála stéttarfélaganna um jafnrétti og jöfnuð þau sömu. Verkefni verkalýðshreyfingarinnar er að skapa betri framtíð sem mun eingöngu nást með samstöðu. Meðal þess sem rætt var á fundinum var framlag kvenna til þjóðarbúsins. Til að mynda kom ... á að stéttarfélög eru stærstu samtök vinnandi kvenna í Ameríku og verkefnið framundan væri að tengja saman konur innan sem utan hreyfingarinnar.
Ályktun 4. Kvennaþings ITUC má lesa hér https://www.ituc
163
fjölmenna á fund í Háskólabíói klukkan 17 í dag til að krefjast þess að ríki og sveitarfélög gangi tafarlaust til samninga við starfsfólk sitt.
Á sama tíma munu félagsmenn BSRB, BHM og Fíh koma saman á baráttufundum víða um land og fylgjast
164
okkur það lengur að viðsemjendur okkar dragi lappirnar dag eftir dag, viku eftir viku, mánuð eftir mánuð.
Í dag klukkan 17 koma félagar úr BSRB, Bandalagi háskólamanna og Félagi íslenskra hjúkrunarfræðinga saman á baráttufund í Háskólabíói ... . Á sama tíma hittast félagar okkar víða um land á fundum í sínum sveitarfélögum.
Við finnum reiðina vegna þeirrar vanvirðingar sem bæði ríkið og sveitarfélögin í landinu hafa sýnt okkar félagsmönnum með því að ganga ekki hreint til verks og ljúka
165
að versna fram í maí 2021 líkt og sjá má á myndinni hér að neðan. Þar sem sjá má að færri voru starfandi á fyrstu mánuðum ársins 2021 en í sömu mánuðum 2020 og fækkunin er mikil frá árinu 2019. Atvinnulausir voru nokkru fleiri og fjöldi utan vinnumarkaðar ....
.
.
.
Þegar horft er á næstu fimm mánuði frá júní og fram í október má sjá að mikill viðsnúningur hefur orðið á aðstæðum ungs fólks á vinnumarkaði, eins og sjá má á myndinni hér að neðan. Staðan á sumar- og haustmánuðum í ár er svipuð og hún var sömu mánuði 2019 ... og mun betri en sömu mánuði árið 2020 hvað þessa þætti varðar, það er fjölda starfandi, atvinnulausa og fjölda utan vinnumarkaðar
166
þeirra um jafnlaunaákvæði í stofnskrá stofnunarinnar árið 1919. Það var í fyrsta sinn sem gerð var krafa um að greiða skuli konum og körlum jöfn laun fyrir jafnverðmæt störf. Það þótti mun róttækari krafa en krafan um sömu laun fyrir sömu vinnu þar sem hún felur ... í sér að heimilt er að bera saman ólík en jafnverðmæt störf. Það er umhugsunarefni að okkur hafi ekki tekist að framfylgja betur kröfunni um jöfn laun fyrir jafnverðmæt störf líkt og Ísland skuldbatt sig til að gera með fullgildingu jafnlaunasamþykktar ILO fyrir 63
167
bæði á vor-og haustönn til að auðvelda fólki að tengja saman nám og starf. Að venju er nám Starfsmenntar félagsmönnum SFR að kostnaðarlausu sem hluti starfsþróunar. Þarna er m.a. námskeið um verkefnastjórnun, nám fyrir starfsfólk í stjórnunareiningum, fjarkennd
168
velgengni eða velmegun. Sú skilgreining er huglæg og ólíklegt að nokkrir tveir einstaklingar geti komið sér fullkomlega saman um hvenær slíkri velgengni eða velmegun er náð. Hagfræðin hefur hins vegar leitast við að nota hlutlæga mælikvarða til að mæla stöðu
169
hafa eignir LSR aukist um 156 milljarða króna. Það má að stærstum hluta rekja til ávöxtunar sjóðsins því á sama tíma hafa tekjur af fjárfestingum numið 150,1 milljarði króna.“.
Frekari
170
nálastungumeðferðar, hnykklækninga (kírópraktor). Sjóðurinn greiðir allt að 25 skipti á árinu 2015. Upphæðin var 1.500 kr. fyrir hverja meðferð á árinu 2014 en hækkar nú og verður 2.000 kr. fyrir hverja meðferð á árinu 2015.
Það sama á við um þjálfun hjá Hjarta
171
og sveitarfélögin þurfa að taka höndum saman til að leysa vandann, og það ekki seinna en í gær. Ríkið þarf að leggja til fjármagn á viðunandi og sanngjörnum vöxtum. Og sveitarfélögin þurfa að leggja til lóðir á kostnaðarverði. Ríkið á ekki að standa í okurlánum ... eru alstaðar þeir sömu, að geta séð sér og sínum farborða.
Á meðan við minnumst liðinna sigra verkalýðshreyfingarinnar á þessum alþjóðlega baráttudegi, skulum við taka höndum saman og horfa fram á veg. Byggjum upp samfélag velferðar, jafnaðar ... og samhygðar. Stöndum saman.
.
Garðar Hilmarsson, 2. varaformaður BSRB og formaður Starfsmannafélags Reykjavíkurborgar
172
af eftir stanslausan niðurskurð og fórnir síðustu ára og áratuga. Fara þarf í stórfellda uppbyggingu á heilbrigðiskerfinu, en það er ekki sama hvernig það er gert. . Stjórnmálamenn virðast búnir að átta sig á því að ekki er hægt að reka kerfið með þeim hætti ... almennings.
Flestir virðast sammála um að ríkið eigi að fjármagna heilbrigðiskerfið og enginn sem talar fyrir því að fara sömu leið og í Bandaríkjunum, þar sem tryggingarfélögin maka krókinn með því að selja tryggingar sem veita aðgang ... áfram. Gott dæmi um þetta er Landspítalinn, sem er háskólasjúkrahús, en það sama á við svo víða. . Það hljómar auðvitað vel að hægt sé að stytta biðlista með því að kaupa þjónustu af einkareknu heilbrigðisfyrirtæki en málið er fráleitt ... samkvæmt þeim samningi. Á sama tíma hefur þurft að skera þjónustu opinberra heilbrigðisstofnanna inn að beini. . Hjá því verður ekki litið að einkavæðing þjónustunnar hefur í vaxandi mæli leitt til einkavæðingar á fjármögnun, eins og Sigurbjörg
173
er vinnudagurinn að jafnaði talsvert lengri en á öðrum Norðurlöndum. Samt afkasta Íslendingar ekki jafn miklu og nágrannaþjóðirnar auk þess sem laun hér á landi eru talsvert lægri. Langir vinnudagar skila því hvorki hærri heildartekjum launafólks né betri ... á laggirnar enn sem komið er..
Innan sama ráðuneytis er þó unnið að gerð sérstakrar fjölskyldustefnu sem á m.a. að „tryggja jafnvægi á milli fjölskyldu- og atvinnulífs.“ Það er skoðun ... fram framleiðniaukningu í sama hlutfalli og styttingu? vinnutímans er hægt að halda launakostnaði óbreyttum þótt tímakaup hækki. Víða hefur þetta tekist og jafnvel eru dæmi um að hlutfallsleg framleiðni hafi aukist umfram styttingu vinnutímans. Með því tekst að auka
174
Um allan heim er að renna upp fyrir stjórnvöldum að ein stærsta áskorunin sem samfélög standa frammi fyrir er skortur á starfsfólki í heilbrigðisþjónustu og umönnun á sama tíma og þörfin fyrir slíka þjónustu er að aukast mjög á næstu árum ... starfsfólksins til að laða að hæft fólk til starfa.
Allar rannsóknir sýna það sama, að laun karla á vinnumarkaði eru almennt hærri en kvenna og ein stærsta ástæða þess er hve kynskiptur vinnumarkaðurinn er, laun eru yfirleitt lægri í stéttum þar sem konur ... hafa kosið að líta fram hjá þessum staðreyndum. Þess í stað mæta fulltrúar þeirra í hvert viðtalið eftir öðru og lýsa yfir óhóflegri fjölgun opinberra starfa og staðhæfa að laun á hinum opinbera markaði séu orðin sambærileg og á einkamarkaði. Á sama tíma ... Kjaratölfræðinefndar sýna að launin eru hæst á almenna markaðnum en launin hjá hinu opinbera eru almennt lægri þegar launasetning innan einstakra heildarsamtaka launafólks er borin saman. Þar sem áherslan í Lífskjarasamningunum var á að hækka lægstu laun
175
steininum af stað og fóru fram á að vinnuframlag kvenna væri metið að verðleikum. Það er sorglegt til þess að hugsa að kröfur kvenna um allan heim í dag séu í grófum dráttum þær sömu og þær voru fyrir meira en öld síðan, það er að störf þeirra séu metin ... . Verkefnið okkar er ekki bara að tryggja að konur og karlar í sömu störfum fái sömu laun. Við verðum að endurmeta frá grunni mikilvægi starfa sem stórar kvennastéttir sinna. Það er augljóst öllum sem það vilja sjá að kvennastéttirnar búa við verri kjör ... á ykkur öll að taka þátt í því að rétta samfélagsgerðina okkar við. Vinnum öll að jafnrétti, saman.
Drífa Snædal forseti ASÍ.
Sonja Ýr Þorbergsdóttir formaður BSRB
176
Alþekkt er að menntun kvenna hefur aukist verulega á Íslandi síðustu ár og atvinnuþátttaka þeirra hefur jafnframt vaxið gríðarlega. Þátttaka karla við heimilisstörf og umönnun barna hefur því miður ekki aukist að sama skapi. Stytting á vinnutíma ... er lykilþáttur í að leiðrétta þessa stöðu kvenna á vinnumarkaði og til að auka líkur á að lífið verði fjölskylduvænna.
Sjúkraliðafélag Íslands hefur árum saman beitt sér fyrir styttingu vinnuvikunnar og litið til þess að jafna þurfi stöðu kynjanna
177
til að taka við símtalinu um að maður sé kominn með dagmömmu og ef hún er í klukkutíma frá heimili þínu verðu þú samt að segja já því þú hefur ekki val,“ sagði
178
Þegar tölurnar eru bornar saman við sambærilegar rannsóknir Rúnars frá 2006 og 2015 má sjá að afstaða landsmanna gegn einkavæðingu er að aukast.
Stendur í vegi fyrir einkavæðingu.
Svandís Svavarsdóttir heilbrigðisráðherra var skýr í máli ... rétt til öflunar heilbrigðisþjónustu óháð efnahag og óháð búsetu og svo framvegis, þannig að það rímar ágætlega saman,“ sagði Svandís í þættinum.
Þar sagði hún jafnframt: „Eitt af því fyrsta sem að ég mun gera í ráðuneytinu er að fá ítarlega
179
en það kom fyrst saman 8. júní 2016.
Frá upphafi gerðu bæði BSRB og ASI athugasemdir við að ráðið ætti einungis að fást við að viðhalda stöðugleika út frá afar þröngri skilgreiningu á því hvað í því hugtaki felst. Ráðið hefur frá stofnun einblínt ... , en ekki hvað skattarnir eiga að fara í. Stjórnvöld vilja ekki horfast í augu við að ráðast verður í kerfisbreytingar. Það þarf að auka skattgreiðslur þeirra sem hafa mest á milli handanna, einstaklinga og fyrirtæki, á sama tíma og byrðunum er létt af þeim sem minnstar
180
á sömu forsendum og kjarasamningur SA og ASÍ frá 21. desember 2013.
Aðrir liðir kjarasamningsins framlengjast óbreyttir. Á samningstímanum mun verða unnið við breytingar ... á þeim liðum í kröfugerðum aðila sem lagðar voru fram í upphafi viðræðna og ekki var lokið við gerð þessa samnings. Sú vinna verður samkvæmt viðræðuáætlun sem aðilar munu koma sér saman