1
Gestir sem eiga erindi í húsnæði BSRB við Grettisgötu 89 og eru á rafmagnsbíl eða tengitvinnbíl geta nýtt sér hleðslustöðvar sem Reykjavíkurborg hefur sett upp fyrir framan húsið. Alls er hægt að hlaða fjóra bíla í einu í stæðunum við hleðslustöðvarnar.
Það er því tilvalið fyrir þá sem eru á umhverfisvænum bílum og eiga erindi við bandalagið, styrktarsjóð BSRB eða þau aðildarfélög sem eru í húsinu að nýta tækifærið og hlaða bílinn á meðan erindum í húsinu og nágrenni er sinnt
2
Reykjavíkurborg hefur sett upp tvær hleðslustöðvar fyrir rafmagnsbíla og tengitvinnbíla fyrir framan húsnæði BSRB við Grettisgötu 89 sem vegfarendur geta nýtt sér án endurgjalds. Alls er hægt að hlaða fjóra bíla í stæðum við hleðslustöðvarnar.
Það er tilvalið fyrir þá sem eru á umhverfisvænum bílum og eiga erindi við bandalagið, Styrktarsjóð BSRB eða þau aðildarfélög sem eru í húsinu að nýta sér tækifærið og hlaða bílinn á meðan erindum er sinnt.
Fyrst um sinn verður ókeypis a
3
til drykkjar, matargerðar og hreinlætis á viðráðanlegu verði.
Fjallað er um mikilvægi þess að trygga aðgengi að hreinu vatni í stefnu BSRB í umhverfismálum. Þar er lögð sérstök
4
næsta áratug verðum við á Íslandi að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda um nær helming. Ríkisstjórnin gaf út uppfærða útgáfu af aðgerðaáæltun í loftslagsmálum síðast liðið sumar með metnaðarfullum markmiðum. Margar af aðgerðunum eru þó óútfærðar og ekki vænlegar til árangurs nema ríkisvaldið taki til hendinni svo um munar.
Það eru fyrst og fremst þeir sem eiga fjárhagslegra hagsmuna að gæta sem eru tregir til að gera nauðsynlegar breytingar. Þetta er skiljanlegt, en þó skammsýnt vi
5
Hamfarahlýnununin sem nú er hafin er stærsta ógnin sem mannkynið stendur frammi fyrir og við höfum innan við tíu ár til að grípa til róttækra aðgerða til að forðast skelfilegar afleiðingar. Þær munu hafa áhrif á orkunotkun, framleiðsluferla, vinnumarkaðinn og neysluvenjur. Samtök launafólks verða því að koma að stefnumótun loftslagsaðgerða sem munu hafa áhrif á launafólk og almenning.
Með réttlátum umskiptum (e. Just Transition) tryggjum við hagsmuni launafólks og almennings þegar far
6
Réttlát umskipti er þýðing á hugtakinu Just Transition sem var fyrst notað af bandarísku verkalýðshreyfingunni á tíunda áratug síðustu aldar. Þá var verið að krefjast stuðningskerfis fyrir verkamenn sem misstu vinnuna vegna strangar umhverfisverndarlöggjafar.
Alþjóðaverkalýðshreyfingin, ITUC, gerði síðan hugtakið að sínu og nú er merking þess sú að það þurfi að hámarka áhrif loftslagsaðgerða til að ná kolefnishlutleysi en lágmarka á sama tíma byrðar sem lagðar eru á launafólk og almen
7
Umræðan um loftslagsmál er gjarnan nokkuð flókin og stundum reynist erfitt fyrir okkur leikmennina að átta okkur á samhengi hlutanna. Vísindin að baki loftslagsmálum eru margslungin og svo er ýmislegt varðandi tölfræði skuldbindinganna um að draga úr losun sem er vægast sagt ruglingslegt.
Einfalda útskýringin á loftslagsbreytingum er að frá iðnvæðingu hefur hitastig á jörðinni hækkað að meðaltali um rúmlega 1 gráðu orkuframleiðslu úr jarðefnaeldsneyti (kol, olía og gas) og breyttrar n
8
Verkalýðshreyfingin verður að beita sér til þess að breytingar á vinnumarkaði, neysluvenjum og framleiðsluferlum til að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda verði réttlátar og með hagsmuni launafólks í huga.
Íslenska verkalýðshreyfingin er í samstarfi við norræna kollega og þýska verkalýðssambandið að móta áherslur hreyfingarinnar vegna aðgerða sem eru nauðsynlegar til að draga úr hlýnun jarðar og loftslagsbreytingum. BSRB, Alþýðusamband Íslands og Bandalag háskólamanna vinna sameigin
9
Nú þegar stór hluti landsmanna er í sumarfríi og ferðalög til útlanda takmörkuð verulega eru eflaust margir á ferð um landið. Sumarið er enda frábær tími til að skoða náttúruna og kíkja í kaffi eða grill til vina og ættingja. Lög um náttúruvernd tryggja ferðamönnum rétt til að fara um landið en þó með þeim skilyrðum að vel sé gengið um og náttúrunni ekki spillt.
Þessi réttur sem mörgum Íslendingum finnst sjálfsagður er ekki jafn sjálfsagður annars staðar í heiminum og því mikilvægt að
10
Verkalýðshreyfingin lætur ekki sitt eftir liggja í loftslagsmálunum. Víða um heim hafa nauðsynlegar aðgerðir áhrif á lífskjör launafólks og störf þeirra. Því skiptir miklu máli að verkalýðshreyfingin sé höfð með í ráðum þegar verið er að móta aðgerðir til að umskiptin verði sanngjörn og komi ekki niður á lífskjörum launafólks.
Orkuframleiðsla og orkunotkun eru ein stærsta uppspretta losunar gróðurhúsalofttegunda í Evrópu eins og víða annars staðar. Því þarf að breyta framleiðsluháttum
11
Nú um hásumarið eru eflaust margir á ferð og flugi enda sumarið frábær tími til að ferðast um Ísland, kíkja í kaffi til vina og ættingja og skoða náttúruna. Í lögum um náttúruvernd er ferðamönnum tryggður rétturinn til að fara um landið en auðvitað verður að gæta þess að ganga vel um og spilla ekki náttúrunni.
Ef horft er til reynslu annarra þjóða sjáum við að þessi réttur til að fara um landið er ekki sjálfsagður og að um hann eigum við sem þjóð að standa vörð. Með það í huga þurfum
12
Í dag og síðustu föstudaga hafa ungmenni á Íslandi og víðar gengið út úr skólunum og mótmælt sinnuleysi stjórnvalda víða um heim þegar kemur að umhverfismálum. Sinnuleysið er líka alls ráðandi víða þegar kemur að aðgengi að hreinu vatni
13
Nú yfir hásumarið eru eflaust margir á ferð og flugi. Sumarið er frábær tími til að ferðast um Ísland, heilsa upp á ættingja og vini í öðrum landshlutum og skoða náttúruna. Í lögum um náttúruvernd er öllum tryggður réttur til að fara um landið sé engu spillt og vel gengið um. Þessi réttur er ekki sjálfsagður, eins og reynsla annarra þjóða sýnir, og um hann þarf að standa vörð.
BSRB leggur áherslu á að standa vörð um þennan rétt almennings til að ferðast um landið. Þó verður að gera þa
14
Baráttan gegn hamfarahlýnun er brýnasta umhverfis-, samfélags- og efnahagsmál samtímans. Þess vegna hafa samtök launafólks í Norræna verkalýðssambandinu og Þýska alþýðusambandinu sameinað krafta sína og unnið að tillögum um réttlát umskipti til kolefnislauss samfélags. Tillögurnar birtast í skýrslum þar sem fjallað verður um stöðuna á Norðurlöndunum og í Þýskalandi og var sú íslenska kynnt í dag.
Samtök launafólks lýsa yfir stuðningi við loftslagsmarkmið stjórnvalda en leggja áherslu
15
sem nauðsynlegar eru til að beina okkur á rétta braut í umhverfismálum. Fyrirsjáanlegar breytingar í átt að kolefnishlutlausu hagkerfi verða að gerast á forsendum allra, ekki bara sumra. Við krefjumst réttlátra umskipta öllum til heilla.
Sonja Ýr
16
Réttlát umskipti í átt að kolefnishlutlausri framtíð er brýnasta umhverfis-, samfélags og efnahagsmál samtímans. Ný skýrsla ASÍ, BHM og BSRB sem unnin er í samvinnu við norræn og þýsk bandalög stéttarfélaga varpar ljósi á stöðu Íslands og kröfur verkalýðshreyfingarinnar um réttlát umskipti.
Miklar kerfisbreytingar eru óumflýjanlegar ætli Ísland og önnur ríki heims að ná markmiðum um kolefnishlutleysi fyrir miðja öldina. Bandalögin þrjú kalla eftir því að þær breytingar fari fram á for
17
Þær samfélagsbreytingar sem eru að verða vegna loftslagsbreytinga, aðgerða til að stemma stigu við henni, sjálfvirknivæðingar og fleiri þátta munu hafa áhrif á neyslu og störf til frambúðar og mikilvægt að tryggja réttlát umskipti vegna þeirra. Þetta kemur fram í umsögn BSRB um 2. útgáfu aðferðaáætlunar stjórnvalda í loftslagsmálum..
BSRB leggur ekk
18
verður að vera að tryggja almenningi aðgang að nægilegu hreinu vatni til drykkjar, matargerðar og hreinlætis á viðráðanlegu verði. Í stefnu BSRB í umhverfismálum er einnig fjallað
19
BSRB og aðrir aðilar vinnumarkaðarins þurfa að leggjast á árarnar eins og aðrir til að bregðast við hamfarahlýnun, þó að það hljóti að vera stjórnvöld sem verða að beita sér fyrir samdrætti á losun gróðurhúsalofttegunda.
Hitastig á jörðinni hefur hækkað um 1°C frá iðnvæðingu (1850 til 1900) og aldrei fyrr í stormasamri sögu jarðarinnar hefur hitastig breyst svo hratt. Að óbreyttu mun hlýnunin nema 1,5°C í kringum árið 2040. Ástæðuna má fyrst og fremst rekja til losunar gróðurhúsaloftt
20
aðgangur að nægilegu hreinu vatni til drykkjar, matargerðar og hreinlætis á viðráðanlegu verði. Í stefnu BSRB í umhverfismálum er einnig fjallað um mikilvægi þess að tryggja að allt