21
vegna heimsfaraldursins og byggingu nýs Landspítala en ekki til að styrkja heilbrigðiskerfið í heild sinni.
Í kynningu á fjárlagafrumvarpi nýrrar ríkisstjórnar kom fram að þar sé megináherslan á að tryggja atvinnuöryggi, skapa fleiri störf og minnka skuldabyrði ... og skerðingarmörk vegna atvinnutekna ellilífeyrisþega hækki.
Þrátt fyrir þetta er erfitt að sjá annað en að verið sé að boða stöðnun þegar kemur að almannaþjónustunni, sem hefur verið undir gríðarlegu álagi í heimsfaraldrinum og í mörgum tilvikum löngu áður ... á fjárheimildum til málaflokksins eru að stærstum hluta viðbrögð við heimsfaraldrinum og framlög til byggingar á nýju húsnæði en ekki fjármunir sem hægt er að nýta til að efla heilbrigðiskerfið.
Öflug almannaþjónusta leggur grunninn að góðri heilsu ... , þekkingu og færni til að takast á við þær samfélagsáskoranir sem við stöndum frammi fyrir vegna áhrifa heimsfaraldursins, breyttrar aldurssamsetningar og loftslagsbreytinga. BSRB bendir jafnframt á að enn er óvissa um þróun faraldursins og afleiðingar
22
Auka þarf verulega fjárveitingar til almannaþjónustunnar til að koma íslensku samfélagi út úr heimsfaraldrinum. Fjármagna má aukin útgjöld með því að leggja hækka álögur á þá sem mest eiga í samfélaginu auk þess að auka veiðigjöld verulega ... undir þjónustu við almenning og það dragi úr velsæld og möguleikum til verðmætasköpunar.
„Frá því heimsfaraldurinn skall á hafa eignir heimilanna aukist um á þriðja hundrað milljarða króna og langmest af þeirri aukningu fór til þeirra allra ríkustu
23
Nauðsynlegt er að ganga lengra í stuðningi við heimilin en gert er í frumvarpi stjórnvalda um aðgerðir til að mæta efnahagslegum áhrifum heimsfaraldurs kórónaveiru, að mati BSRB ... . Henni var fylgt eftir af fulltrúum bandalagsins á fundi efnahags- og viðskiptanefndar Alþingis í gær.
„ Heimsfaraldurinn sem nú geisar hefur leitt enn betur í ljós mikilvægi þess að fjármagna með fullnægjandi hætti til dæmis heilbrigðisþjónustu ... beint inn í fjárfestingaráætlunina.
Atvinnuleysisbætur hækki.
Í umsögn um aðgerðir stjórnvalda vegna heimsfaraldurs kórónaveiru leggur BSRB einnig áherslu á að atvinnuleysisbætur hækki. Bandalagið leggur til að bæturnar fylgi ... launahækkunum kjarasamninga, sem hefði kallað á 17 þúsund króna hækkun um áramót og 24 þúsund krónur frá 1. apríl næstkomandi.
„Atvinnuleysi hefur aukist mikið á síðustu misserum og var 5 prósent áður en áhrifa heimsfaraldursins fór að gæta í íslensku
24
Staða hagkerfisins í kjölfar heimsfaraldurs er mun betri en áætlanir gerðu ráð fyrir. Þannig hefur hagkerfið tekið fyrr við sér, skuldir ríkissjóðs eru lægri og tekjur umtalsvert hærri en búist var við. Það eru því vonbrigði að stjórnvöld ætli ... fyrirtækja, segir Heiður.
BSRB gerir þá kröfu nú þegar rykið er að setjast í kjölfar heimsfaraldursins að stjórnvöld geri jöfnuð, velsæld og velferð að meginmarkmiðum sínum. Þau markmið má fjármagna með breyttri forgangsröðun við tekjuöflun t.d
25
við heimsfaraldrinum,“ segir í umsögn bandalagsins. Samkvæmt fjárlagafrumvarpinu nema ótímabundnar skattalækkanir um 34 milljörðum króna árlega og munu tekjur ríkissjóðs lækka um sem nemur 1,5 til 1,8 milljörðum króna verði frumvarp þetta að lögum óbreytt. „Á sama tíma ... samþykktar á hraðferð í miðjum heimsfaraldri og alvarlegum efnahagssamdrætti sem hefur leitt til gríðarlegs tekjufalls hjá ríkissjóði og sveitarfélögum,“ segir í umsögninni. „Þær ívilnanir sem felast í frumvarpinu lýsa skilningsleysi á þeim alvarlega vanda
26
Stytting vinnuvikunnar hefur síður en svo verið eina stóra verkefnið sem við höfum staðið frammi fyrir á árinu. Heimsfaraldur kórónuveirunnar hefur haft afar alvarlegar afleiðingar fyrir íslenskt samfélag og við hjá BSRB höfum beitt okkur af fullum þunga ... fremur að jafna byrðarnar með aukinni skattheimtu á breiðu bökin.
Íslenskt samfélag hefur einnig staðið frammi fyrir meira atvinnuleysi en við höfum upplifað í síðari tíð. Í kreppunni sem heimsfaraldurinn hafði í för með sér hefur BSRB lagt ... en þá þarf að gæta að því að skapa jafnmörg störf fyrir konur eins og karla. Það má einnig gera með því að fjárfesta í opinberum vinnumarkaði. Í heimsfaraldrinum hefur heilbrigðiskerfið sannarlega staðið fyrir sínu sem ein grunnstoða samfélagsins. Það sama má segja ... um menntakerfið, félagsþjónustuna og almannavarnir.
En okkar fólk í framlínunni getur heldur ekki staðið vaktina endalaust. Við höfum lagt allt okkar traust á þau í heimsfaraldrinum og álagið hefur verið gríðarlegt á grunnstoðum opinbera kerfisins. Núna ... og heimsfaraldurinn hefur varpað ljósi á mikilvægi almannaþjónustunnar hefur ástandið sýnt okkur í eitt skipti fyrir öll þau verðmæti sem starfsfólk hennar skapar samfélaginu, í heilbrigðis- og félagsþjónustu, skólum, við ræstingar og víðar.
Starfsfólkið
27
Yfirgnæfandi meirihluti landsmanna vill að ríki og sveitarfélög greiði því starfsfólki sem hefur verið í framlínunni í baráttunni gegn heimsfaraldrinum aukagreiðslur fyrir það álag sem það hefur verið undir. Þetta sýna niðurstöður nýrrar ....
„Það er virkilega ánægjulegt að sjá íslensku þjóðina þjappa sér með þessum hætti að baki þeim sem staðið hafa vaktina í heimsfaraldrinum. Þjóðin er með þessu að segja að þakklætið eitt og sér dugi ekki til heldur þurfi að umbuna framlínufólkinu okkar með sérstökum ... íbúa á landsbyggðinni eru sömu skoðunar. Lítill munur er á afstöðu fólks eftir tekjum, utan við það að þeir sem hafa hæstar tekjur, 800 þúsund krónur á mánuði eða meira, vilja síður greiða aukalega fyrir álag í heimsfaraldrinum.
Þegar afstaða
28
„Þetta sýnir mikilvægi þess að aðgerðir til að auka sveigjanleika á vinnufyrirkomulagi sem kallað er eftir nái til allra,“ segir Magnús Már Guðmundsson, framkvæmdastjóri BSRB. Þeir hópar sem notið hafi takmarkaðs sveigjanleika í heimsfaraldrinum séu líklegir ... þar sem það átti þess ekki kost að vinna heimanfrá.
Rannsóknin var unnin af rannsóknarfyrirtækinu Maskínu fyrir BSRB dagana 24. apríl til 4. maí. Markmiðið með rannsókninni var að meta áhrif COVID-19 heimsfaraldursins á líf og störf íslensks launafólks ... dögum..
Könnun sýnir aukið álag í heimsfaraldrinum
29
milljörðum króna árlega, fyrir utan tímabundnar aðgerðir vegna heimsfaraldursins, og hafa valdið því að rekstur ríkissjóðs er ósjálfbær. Tekjur ríkissjóðs munu því ekki standa undir útgjöldunum í eðlilegu árferði.
Breytingar á tekjuskatti nú ... hluta fjármagnstekjur.
BSRB hefur ítrekað lýst eftir ábyrgri efnahagsstjórn með áherslu á jöfnuð og sterka samfélagsinnviði. Það veldur því ugg að nú í miðjum heimsfaraldri séu skattar á þá ríkustu lækkaðir á sama tíma og mikilvægar stofnanir
30
þeirra sem ekki eiga rétt á bótum með tímabundnum undanþágum, að því er fram kemur í ítarlegum tillögum BSRB vegna heimsfaraldursins sem sendar hafa verið stjórnvöldum.
Í tillögunum er lögð áhersla á að aðgerðir stjórnvalda vegna faraldursins stuðli ....
Hér má finna tillögur BSRB að aðgerðum vegna óvissu í tengslum við heimsfaraldur COVID-19
31
hefur verið lokuð vegna heimsfaraldursins og verður það áfram þar til ástandið skánar. Samstíga hópur starfsmanna mun áfram sinna öllum verkefnum þó skrifstofan sé lokuð en við vonumst til þess að geta tekið á móti gestum og gangandi sem fyrst á nýju ári
32
að einkenndist öðru fremur af heimsfaraldri kórónuveirunnar, fækkaði starfsfólki á almenna markaðnum á sama tíma og starfsfólki í opinbera geiranum fjölgaði. Það er eiginlega varla fréttnæmt að tína það til, enda augljóst að faraldurinn hefur farið illa ... sama. Launin eru hæst á almenna markaðinum. Það er eiginlega hlægilegt að þurfa að deila um það.
Blöskrar stanslaus áróður.
Okkur sem störfum fyrir starfsfólkið sem hefur staðið í framlínunni í heimsfaraldrinum er satt að segja farið ... grunnþjónustu, ber uppi velferðarkerfið og gætir almannaöryggis. Það er með öllu óskiljanlegt að þeir sem tjá sig opinberlega fyrir hönd atvinnurekenda í þessu landi ekki bara líti framhjá framlagi opinberra starfsmanna í heimsfaraldrinum heldur finni
33
Í stað þess að fara í kraftmikla sókn til að vaxa úr efnahagslegri niðursveiflu af völdum heimsfaraldursins boða stjórnvöld stöðnun í nýju fjárlagafrumvarpi fyrir árið 2022, að því er segir ... eftir auknu fé í heilbrigðisþjónustuna, þar sem mönnunarvandinn er víða gríðarlega alvarlegur, er ekki svarað,“ segir í umsögninni. Aukning á fjárheimildum til sjúkrahúsa séu að hluta til viðbrögð við heimsfaraldrinum og að hluta til framlög til byggingar
34
Sjónvarpsþættirnir Stormur sem sýndir eru á RÚV segja sögu COVID-19 heimsfaraldursins. Þeir eru ákaflega vel gerðir en höfundar þeirra eru Sævar Guðmundsson, Jóhannes Kr. Kristjánsson, Anna Karen Kristjánsdóttir og Brynja Gísladóttir ... . Þau hafa gert merkilega sögulega heimildarþáttaröð um baráttuna í heimsfaraldrinum þar sem einblínt er á mannlega hlið faraldursins og sagt frá sorgum og sigrum í baráttu þjóðarinnar við að hemja útbreiðslu veirunnar sem setti heimsbyggðina á hliðina ... til að hjálpa sjúkum og öðrum þeim sem þurfa á hjálp að halda. . Þó logn sé skollið á í heimsfaraldrinum er enn stormur í heilbrigðiskerfinu. Stormurinn sem hlífir engu í fjársveltum innviðum þar sem krafa dagsins er niðurskurður og samdráttur. Uppgjöf
35
hverfa vegna sjálfvirknivæðingar og 58% starfa tækju líklega talsverðum breytingum,“ skrifar Karl.
Heimsfaraldur kórónaveirunnar setti strik í reikninginn og í stað þess að hægt væri að beina öllum kröftum í að undirbúa þessi umskipti ... er hér á landi heildarfjöldi þeirra sem ekki hafa lokið námi á framhaldsskólastigi meiri en í okkar nágrannalöndum. Við stöndum nú frammi fyrir því að ná okkur upp úr heimsfaraldri og bregðast jafnframt við áskorunum fjórðu iðnbyltingarinnar
36
.
.
.
Rannsóknin var unnin af rannsóknarfyrirtækinu Maskínu fyrir BSRB dagana 24. apríl til 4. maí. Markmiðið með rannsókninni var að meta áhrif COVID-19 heimsfaraldursins á líf og störf íslensks launafólks. Þátttakendur voru 1.050 talsins, 18 ára og eldri ... :.
Könnun sýnir aukið álag í heimsfaraldrinum
Konur frekar heima þegar skólar skertu þjónustu
37
Heilbrigðiskerfið hefur gengið í gegnum mikla þolraun á síðustu misserum. En jafnvel þótt heimsfaraldrinum linni er krísa heilbrigðisþjónustunnar langt í frá í baksýnisspeglinum. Þetta kjörtímabil hafa heilbrigðismálin öðru fremur litast af heimsfaraldrinum
38
Covid-19 heimsfaraldurinn hefur dregið skýrt fram mikilvægi öflugs heilbrigðiskerfis, ekki bara í baráttunni við Covid heldur ekki síður almennt fyrir lífskjör og velmegun fólks. Ný spá sýnir að fjöldi aldraðra á hvern heilbrigðisstarfsmann muni ... víðast hvar í Evrópu. Hins vegar er lagt mat á mannfjöldaþróun þar sem ljóst er að hlutfall aldraðra mun á sama tímabili fara hækkandi víðast hvar.
Öflugt heilbrigðiskerfi er ekki aðeins mikilvægt þegar tekist er á við heimsfaraldur á borð
39
Nær tveir af hverjum þremur starfsmönnum ríkis og sveitarfélaga upplifa aukið álag eftir að heimsfaraldur kórónaveirunnar skall á landinu af fullum þunga. Þetta sýnir könnun sem rannsóknarfyrirtækið Maskina gerði fyrir BSRB.
Alls sögðu ... 2020 sögðu um 41 prósent að álagið hafi aukist, um 33 prósent að það hafi staðið í stað og 26 prósent að dregið hafi úr álagi.
Gæðastundum fjölgað.
Þrátt fyrir aukið álag í starfi vegna heimsfaraldursins hefur hann einnig leitt
40
heimsfaraldurs“.
Fundarstjóri er Drífa Snædal, forseti ASÍ. Viðburðurinn verður tekinn upp og aðgengilegur fljótlega eftir fundinn. Fundur verður túlkaður á ensku.
Hlekkur á fundinn og aðrar upplýsingar