241
- rannsóknarstofnun vinnumarkaðarins í október 2019. Stofnunin hefur það að markmiði að efla rannsóknir á sviði vinnumarkaðar, félags- og efnahagsmála og er ætlað að bæta þekkingu á lífsskilyrðum launafólks og brúa bilið milli fræðasamfélagsins
242
mansali og áreitni. Styrkveitingin var formlega afgreidd á fundi með ráðherrum og fulltrúum þeirra samtaka og stofnana sem koma að verkefninu.
„Í gengum Félagsmálaskóla Alþýðu stendur verkalýðshreyfingin að fræðslu fyrir trúnaðarmenn sem starfa
243
og þeim er ætlað að auka stöðugleika í mönnun hjá stofnunum ríkis og sveitarfélaga og bæta öryggi og þjónustu við almenning.
Nýtt fyrirkomulag vaktavinnu.
Meginleiðarljós kerfisbreytinganna er að greiðslur fyrir vinnutíma vaktavinnufólks verði ... á vinnustöðum mun hún taka gildi 1. maí næstkomandi.
Rannsóknir síðustu ára og áratuga hafa leitt í ljós ýmsar neikvæðar afleiðingar vaktavinnu umfram dagvinnu, einkum á heilsu starfsfólks og öryggi þeirra sjálfra og þeirrar þjónustu sem það veitir
244
jöfnuðar. Fjárskortur stofnana í þessum geirum hefur leitt til undirmönnunar, gríðarlegs álags á starfsfólk og mikillar veikindafjarveru þeirra. Mikilvæg þjónusta hefur verið skorin niður, biðlistar hafa lengst og hluti þjónustunnar færður til einkaaðila ... . Fámennur en hávær hópur berst ötullega fyrir enn frekari markaðsvæðingu þjónustunnar enda sjá þau tækifæri til að hagnast á neyð einstaklinga sem leitast við að uppfylla grundvallarþarfir sínar á borð við heilsu eða húsnæði á efri árum
245
viðburði ráðstefnunnar heim. Við erum viss um að gestir ráðstefnunnar snúa aftur heim í dag og næstu dagana með hugmyndir og lausnir fyrir framtíðina. Í sameiningu getum við haft áhrif á stofnanir, fyrirtæki, stéttarfélög, sveitarfélög og samfélagið allt
246
Þeim vinnustöðum fjölgar nú ört sem hafa lokið umbótasamtali og starfsfólk er ýmist byrjað að stytta vinnuvikuna eða veit hvernig það verður gert nú um áramótin. Um miðjan nóvember höfðu 19 stofnanir ríkisins sent inn staðfestingu á því að innleiðingarferlinu
247
áhrif á vinnumenningu okkar, heilsu og fjölskyldulíf.
Meginmarkmið breytinganna er að stuðla að umbótum í starfsemi stofnana, bæta vinnustaðamenningu og auka samræmingu vinnu og einkalífs án þess þó að það dragi úr skilvirkni og gæðum þjónustu
248
Í norrænu dagskránni verða haldin 24 málþing þar sem áskoranir jafnréttisbaráttunnar verða ræddar og lagðar til lausnir fyrir framtíðina. Í þriðja lagi er í boði afar fjölbreytt dagskrá sem stofnanir og félagasamtök frá öllum Norðurlöndunum standa ... er skipulögð í þeim stíl sem Ted Talks hefur gert vinsælt á veraldarvefnum síðustu árin. Í Arena ráðstefnuhöllinni er einnig haldin opnunar- og lokahátíð ráðstefnunnar..
.
Í Arena ... í Peking fyrir tuttugu árum gætu verið dregnar til baka ef enn á ný væri boðið til alþjóðlegrar ráðstefnu..
.
Dagskrá Nordiskt Forum og umræðan sem þar á sér stað byggist
249
þar við skilgreiningar erlendra sérfræðinga. Í fyrsta lagi er það sala á opinberri stofnun eða öðrum eignum, í öðru lagi tilfærsla á rekstri eða framkvæmd frá hinu opinbera til einkaaðila í einkaframkvæmd, og í þriðja lagi tilfærsla fjármögnunar frá hinu opinbera
250
Fjöldi opinberra starfsmanna hefur haldist í hendur við fjölgun þjóðarinnar undanfarin ár og er hlutfallslega svipaður nú og hann hefur verið rúman áratug samkvæmt tölum frá Hagstofu Íslands.
Þegar fjöldi opinberra starfsmanna er skoðaður ... í samhengi við fjölda landsmanna hefur hlutfallið verið svipað frá árinu 2008, í kringum 13 prósent. Lítilleg hlutfallsleg fjölgun hefur verið síðustu tvö ár en hún tengist fyrst og fremst heimsfaraldrinum.
Þegar aðeins er horft til hlutfalls ... opinberra starfsmanna af öllum landsmönnum á vinnumarkaði hefur hlutfallið hækkað síðustu tvö ár vegna aukins atvinnuleysis á almenna vinnumarkaðinum af völdum heimsfaraldursins.
Á myndinni hér að neðan má sjá þá sem starfa í þessum greinum ... sem hlutfall af heildarmannfjölda á Íslandi. Breytingarnar yfir þetta tímabili eru nánast engar, það er nánast jafn margir opinberir starfsmenn að baki hverjum Íslendingi á árunum 2008 til 2020. Sú litla aukning sem sjá má í heilbrigðisþjónustu árið 2020 ... , úr 5,3 í 5,6 prósent, skýrist fyrst og fremst af heimsfaraldrinum. Þá varð nokkur aukning í opinberri stjórnsýslu árið 2018, úr 2,0 í 2,4 prósent, en lítil breyting orðið síðan þá. Hlutfallið í fræðslustarfsemi hefur eitthvað sveiflast
251
hér frétt á vef Reykjavíkurborgar en þar segir m.a.:. .
"Bjarg, íbúðafélag verkalýðshreyfingarinnar hefur byggt upp leiguíbúðir fyrir félagsfólk af miklum krafti á undanförnum árum. Á næstu tveimur ... árum verður lokið við að uppfylla viljayfirlýsingu við félagið frá 12. mars 2016 um 1.000 íbúðir í Reykjavík. Bjarg hyggst byggja um 100 íbúðir í Reykjavík á ári eftir það til að mæta þörf sinna félaga. Reykjavíkurborg hefur þegar veitt Bjargi ... lóðarvilyrði fyrir um 210 íbúðir á fjórum lóðum sem fara í byggingu á næstu misserum. Borgarráð samþykkti einnig tillögu um vilyrði fyrir allt að 190 íbúðir á fjórum lóðum sem gert er ráð fyrir að komi til úthlutunar á árunum 2022-2024. Því til viðbótar ... var samþykkt viljayfirlýsing fyrir allt að 505 íbúðir sem gert er ráð fyrir að komi til úthlutunar á árunum 2024-2028. Bjarg getur á næstu árum byggt allt að 905 íbúðir á 17 reitum sem eru staðsettir víða um borgina ... .".
Veðurstofuhæð: Áætluð úthlutun árið 2024 fyrir allt að 50 íbúðir.
Korpureitur: Áætluð úthlutun árið 2025 fyrir allt að 50 íbúðir
252
Tæplega 12 prósent fleiri útskrifuðust úr starfsendurhæfingu hjá VIRK starfsendurhæfingarsjóði á síðasta ári en árið á undan þrátt fyrir heimsfaraldurinn. Rúmlega 11 prósent fleiri hófu starfsendurhæfingu á síðasta ári en árið 2019 ... , að því er fram kemur í frétt á vef VIRK..
Aukningin hefur verið stigvaxandi milli ára. Alls hófu 2.330 ... einstaklingar starfsendurhæfingu á vegum VIRK á árinu 2020, 11,4 prósent fleiri en árið á undan. Þá útskrifuðust 1.595 frá VIRK árið 2020, eða 11,7 prósent fleiri en árið 2019. Alls voru 2.611 einstaklingar í starfsendurhæfingarþjónustu á vegum VIRK um áramótin ... , er mjög mikill þar sem starfsemin hefur á undanförnum áratug skilað þúsundum einstaklinga í virka þátttöku á vinnumarkaði. Þennan árangur hafa utanaðkomandi aðilar staðfest. Niðurstöður Talnakönnunar sýna að ávinningurinn af starfsemi VIRK á árinu 2019 nam 20,5 ... milljörðum og að reiknaður meðalsparnaður samfélagsins á hvern útskrifaðan einstakling frá VIRK nam 14,4 milljónum það ár.
Þá sýna þjónustukannanir VIRK að þátttakendur eru undantekningalítið mjög ánægðir með þjónustuna og telja hana auka verulega
253
BSRB birti á mánudag frétt þess efnis að störfum hjá ríkinu hefði fækkað um 10,6% frá árinu 2008 ... fram með:.
.
.
Viðskiptaráð heldur því fram að árið 2000 hafi ríkisstarfsmenn verið 14.000 og byggir það á svari fjármálaráðherra frá 19. nóvember árið 2009. Í því svari ráðherra kemur einnig fram að um 1500 starfsmenn ríkisins hafi á þeim tíma verið í öðrum launakerfum. Árið ... .
VÍ ber saman tölur í aprílmánuði frá árinu 2000 en ársmeðaltal á árinu 2013. Miklar sveiflur eru á fjölda starfsmanna á milli mánaða vegna komu námsmanna á vinnumarkað yfir sumartímann. Því er mikilvægt að bera saman sambærilegar tölur á milli ára ... til að fá sem réttastar niðurstöður. Ef bornar eru saman apríltölur frá árinu 2000-2014 er fjölgun stöðugilda hjá ríkinu 2,8%. Í tölum BSRB er notað ársmeðaltal ársins 2000 og meðaltal síðustu 12 mánaða. Fjölgunin samkvæmt þeim tölum var á tímabilinu 5,6% líkt og kom ... fram í upphaflegri frétt BSRB. Þannig eru notaðar sambærilegar tölur fyrir bæði tímabilin.
Meðalfjöldi stöðugilda hjá ríkinu árið 2000 var því 15.700 þegar notað er ársmeðaltal og tekið
254
Störfum hjá ríkinu hefur fækkað um 10,6% frá 2008. Ef litið er aftur til aldamóta má sjá að starfsmönnum ríkisins hefur fjölgað um 5,6% frá árinu 2000 á meðan fjöldi starfandi ... sem nýverið efndi til fundar um stöðu og horfur í ríkisfjármálum. Þar kom fram að ríkisstarfsmönnum hefði fjölgað um 29% frá aldamótum. Einnig var tekið fram að aðhaldsaðgerðir síðustu ára hafi ekki fækkað starfsmönnum ríkisins frá 2008 til 2014 um nema 3 ... %. Þessar fullyrðingar eru rangar..
Ef fækkun starfsmanna ríkisins frá því í kringum efnahagshrunið er skoðuð má sjá að þeim hefur fækkað til muna. Árið 2008 var fjöldi stöðugilda ... hjá ríkinu alls 18.500 en árið 2014 voru þau orðin 16.600. Það er fækkun um 1900 stöðugildi eða um 10,6%..
Þegar litið er aftur til aldamóta sést að meðalfjöldi stöðugilda hjá ríkinu ... árið 2000 var 15.700 samkvæmt upplýsingum frá Fjármálaráðuneytinu. Árið 2014 voru stöðugildin orðin 16.600 sem gerir um 5,6% frá aldamótum. Á sama tímabili hefur fjöldi starfandi á vinnumarkaði öllum aukist um 11,8% og fólksfjölgun í landinu
255
kostnaðagreininga, virðisgreininga, fjármögnungarleiðir og áhættumat. . .
Farið er yfir greiningu og flokkun verkefna og hvernig mikilvæg verkefni eru meðhöndluð og stofnun verkefnahópa sem skila bestum árangri. Kenndur verður grunnur í Agile
256
- og almannaheillarsamtökum. Markmið þingsins er að hraða jafnrétti kynjanna og valdefla konur og stúlkur með því að berjast gegn fátækt, styrkja stofnanir og undirbyggja velferð. . BSRB og Stígamót stóðu fyrir viðburði á þinginu um kröfur Kvennaverkfallsins og samspil
257
Óleiðréttur kynbundinn launamunur hjá opinberum starfsmönnum sem vinna hjá ríkinu hefur aukist um 1,4 prósentustig milli ára samkvæmt ... nýrri mælingu Hagstofu Íslands. Launamunurinn mældist 16,3% hjá þessum hópi árið 2016 en 14,9% árið 2015.
Á sama tíma eykst óleiðréttur kynbundinn launamunur hjá opinberum starfsmönnum sem vinna hjá ríkinu úr 7,2 prósentum í 8,3 prósent ... , eða um 1,1 prósentustig.
Þegar vinnumarkaðurinn í heild sinni er skoðaður má sjá að heldur dregur úr kynbundnum launamun. Samkvæmt mælingu Hagstofunnar var hann 17 prósent árið 2015 en 16,1 prósent árið 2016 og minnkar því um 0,9 prósentustig milli ... ára. Í öllum tilvikum var reiknað út frá tímakaupi karla og kvenna, að teknu tilliti til grunnlauna, fastra greiðslna og yfirvinnu.
Elín Björg Jónsdóttir, formaður BSRB, segir þessa þróun grafalvarlega. „Við vitum að megin ástæðan ... um kynskiptinguna má sjá þegar litið er til þeirra sem starfa innan heilbrigðis- og félagsþjónustu. Á meðfylgjandi mynd má sjá hlutfall starfsmanna í ákveðnum störfum innan þessa geira eftir kynjum.
Launajafnrétti eftir 35 ár?.
Það er viðeigandi
258
Magnús Már Guðmundsson hefur verið ráðinn nýr framkvæmdastjóri BSRB. Hann tekur við starfinu af Helgu Jónsdóttur, sem lét af störfum um áramótin. Magnús hefur verið borgarfulltrúi og varaborgarfulltrúi frá árinu 2014 en mun óska eftir leyfi ... verkalýðsfélaga er barátta fyrir bættu samfélagi sem rímar vel við þær hugsjónir sem ég hef beitt mér fyrir á öðrum vettvangi á undanförnum árum.“.
Magnús er með B.A. próf í sagnfræði frá Háskóla Íslands með stjórnmálafræði sem aukagrein ... . Hann er með kennsluréttindi sem grunn- og framhaldsskólakennari og hóf nýlega meistaranám í opinberri stjórnsýslu.
Magnús starfaði með fötluðum börnum og ungmennum hjá Íþrótta- og tómstundasviði Reykjavíkurborgar með námi á árunum 2002 til 2008. Hann var fréttamaður ... á fréttastofu Vísis.is og Bylgjunnar að námi loknu en hóf störf sem kennari í Menntaskólanum í Kópavogi árið 2011. Hann var kjörinn varaborgarfulltrúi í Reykjavíkurborg árið 2014, varð tímabundið borgarfulltrúi árið 2016, en hefur verið varaborgarfulltrúi ... aftur frá árinu 2017.
„Það er mikill fengur fyrir okkur hjá BSRB að fá Magnús Má til liðs við okkur,“ segir Sonja Ýr Þorbergsdóttir, formaður BSRB. „Magnús kemur með mikla reynslu með sér til starfa, til að mynda hefur hann stýrt tilraunaverkefni
259
Hugmyndir forystu ASÍ og BSRB um tilflutning á fjármunum frá Virk Starfsendurhæfingarsjóði yfir til Atvinnuleysistryggingasjóðs á þessu ári til að fjármagna desemberuppbót gegn því að fjármunum yrði varið ... til að tryggja ráðgjöf og vinnumiðlun við atvinnuleitendur á næsta ári var ráðandi þáttur í þeirri ákvörðun ríkisstjórnarinnar að greiða atvinnuleitendum desemberuppbót, eins og tíðkast ... við atvinnuleitendur á næsta ári væri næsta víst að skjólstæðingum Tryggingastofnunar og Virk starfsendurhæfingarsjóðs myndi fjölga mjög mikið á næstu mánuðum og misserum. Því skipti máli að leita leiða til þess að höggva á þann hnút sem orðin var milli stjórnar ... og stjórnarandstöðu á Alþingi um afgreiðslu fjáraukalaga fyrir yfirstandandi ár og fjárlaga fyrir komandi ár og skipti þessi tilflutningur á fjármunum þar miklu máli..
Þó fjárveitingar ... til Virk á þessu ári verði skertar með því að tryggja desemberuppbótina, mun samkomulag um lausn á framlögum vegna Vinnumálastofnunar og Starfs vegna þjónustu við atvinnuleitendur á næsta ári draga úr fyrirsjáanlegri aukningu á verkefnum Virk
260
Í lok árs 2015 voru um 1900 einstaklingar í starfsendurhæfingarþjónustu
á vegum VIRK en alls hafa rúmlega 9200 ... einstaklingar leitað til VIRK frá því að
byrjað var að veita þjónustu í lok árs 2009. 5100 einstaklingar hafa lokið
þjónustu, útskrifast, frá VIRK frá upphafi og um 70% þeirra eru virkir á
vinnumarkaði við útskrift ... ..
Árangur og ávinningur af starfsemi VIRK - fjárhagslegur og
samfélagslegur - er mjög mikill þar sem hún hefur á undanförnum árum skilað
þúsundum einstaklinga í virka þátttöku á vinnumarkaði. Þetta hafa utanaðkomandi
aðilar staðfest en niðurstöður athugunar ... Talnakönnunar er að ávinningurinn af
starfsemi VIRK á árinu 2014 hafi numið um 11,2 milljarðar króna samanborið við
9,7 milljarða árið 2013. Þá sýna þjónustukannanir VIRK að þátttakendur eru
undantekningalítið mjög ánægðir með þjónustuna og telja hana auka ... verulega bæði
lífsgæði sín og vinnugetu..
1.790 einstaklingar komu nýir inn í þjónustu hjá VIRK á árinu 2015