341
Í árlegri skýrslu Alþjóðaefnahagsráðsins þar sem fjallað er um stöðu jafnréttis kynjanna í 144 ríkjum er Ísland í fyrsta sæti, áttunda árið í röð. Þrátt fyrir það eru 83 ár í að fullu jafnrétti kynjanna verði náð hér á landi, haldi ....
Þarf að uppræta launamisrétti.
Jafnréttismál eru hornsteinn í stefnu BSRB. Bandalagið hefur tekið þátt í baráttunni fyrir auknu jafnrétti kynjanna undanfarin ár. Það er augljóslega óásættanlegt að bíða í 83 ár eftir því að fullu jafnrétti verði náð. Í raun
342
starfsfólki sínu eftir því hvaða stéttarfélagi það tilheyrir og að ríkið verði að ganga til samninga með hliðsjón af því sem gerðardómur taldi sanngjarnar kjarabætur fyrir aðra starfsmenn ríkisins.
Ályktun stjórnar BSRB má lesa í heild sinni ... af sér vilja til að mismuna starfsfólki sínu eftir því hvaða stéttarfélagi það tilheyrir.
Stjórn BSRB krefst þess að ríkið veiti samninganefnd sinni þegar í stað fullt umboð til að ganga til samninga við aðildarfélög BSRB þar sem mið verði tekið
343
að framkvæmdastjórn ESB leiðrétti óréttmætar gerðir sínar, þó seint sé.
Fræðslumiðstöð atvinnulífsins væntir þess að Evrópusambandið fari að tilmælum Umboðsmanns Evrópusambandsins og efni samninginn þannig að hægt verði að halda áfram því mikilvæga verkefni ...
Umboðsmaður Evrópusambandsins (European Ombudsman) gagnrýnir framkvæmdastjórn ESB harðlega fyrir málsmeðferð þeirra varðandi IPA samning Fræðslumiðstöðvar atvinnulífsins og ESB. Samningnum var rift þegar aðildarviðræður Íslands ... taka málið upp, enda teldi hann kvörtun Fræðslumiðstöðvar atvinnulífsins eiga við rök að styðjast og hún varðaði orðspor og trúverðugleika ESB. Umboðsmaður sendi framkvæmdastjórninni erindi þar sem óskað var eftir rökum fyrir uppsögn samningsins
344
Þá sé nauðsynlegt að sértækum aðgerðum verði beint að ungu fólki og erlendum ríkisborgurum, auk þess að tekist verði á við svæðisbundinn vanda atvinnuleysis. Loks telur hópurinn mikilvægt að fylgjast vel með kynbundnum áhrif COVID-kreppunnar
345
Sameinað félag mun vera betur í stakk búið til þess að mæta verkefnum framtíðarvinnumarkaðarins. Við munum í nýju félagi standa vörð um réttindi og kjör félagsmanna og leitast við að auka þjónustuna. Þetta verða sameiginleg verkefni okkar næstu misserin
346
þeirra eiga að standa vörð um rétt launafólks til að sinna sínu starfi án þess að verða fyrir kynferðislegri áreitni eða ofbeldi.
Það er mín bjargfasta trú að #metoo byltingin muni leiða til löngu tímabærra breytinga á samfélaginu okkar. Ég hef einnig.
Við sjáum líka að gæðunum er misskipt í okkar samfélagi. Myndin hér á bak við mig er tekin á útifundi í kvennafríinu í nóvember 2016. Þá gengu konur út í fimmta skipti frá árinu 1975 til að krefjast þess að kynbundnum launamun verði eytt ....
Þó að eitthvað hafi miðað í rétta átt eigum við enn langt í land. Miðað við þróunina síðustu ár má áætla að kynbundnum tekjumun verði útrýmt árið 2047. Eftir 29 ár. Það er augljóslega óásættanlegt og við þurfum að herða okkur verulega í baráttunni.
Boðað ... trú á því að samtök launafólks muni fylgja því fast eftir að svo verði. Við eigum að gera allt sem í okkar valdi stendur til að tryggja að í framtíðinni þurfi enginn að segja #metoo.
Félagslegur stöðugleiki lykillinn.
Það eru víða ... hefur BSRB beitt sér fyrir því að vinnuvikan verði stytt í 36 stundir. Og okkur hefur orðið býsna vel ágengt. Tilraunaverkefni með Reykjavíkurborg og ríkinu hafa skilað verðmætum niðurstöðum sem hægt er að byggja á. Við höfum líka náð eyrum launafólks utan
347
Aðalfundur BSRB varar við því að gerðar verði ómarkvissar breytingar á starfsnámi með sameiningu Fjölbrautarskólans við Ármúla (FÁ) og Tækniskólans. Vinna þarf að stefnumótun vegna starfsnáms í víðara samhengi með samráði við hagsmunaaðila
348
frá Fæðingarorlofssjóði að feður taka síður fæðingarorlof nú en fyrir hrun, og þeir sem taka orlof eru styttra frá vinnu en áður. Með stöðugum breytingum á fæðingarorlofskerfinu í kjölfar hrunsins voru tekin fjölmörg skref aftur á bak hvað þetta varðar og ekki verður séð.
Alþjóðlegar mælingar sem raða Íslandi í efsta sæti varðandi jafnrétti kynjanna mega ekki verða þess valdandi að við sofum á verðinum og teljum stöðuna svo góða að ekki sé þörf á neinum breytingum. Það er löngu tímabært að stjórnvöld rjúfi rúmlega tveggja
349
eiginleikum og þróun þeirra hagtalna sem mestu varða við gerð kjarasamninga. Nefndin gefur reglulega út skýrslur sem byggðar eru á bestu gögnum hverju sinni. Nýjasta skýrslan var birt síðastliðið haust og er þar hægt að finna helstu upplýsingar um laun ... . Eitt púslið í þessari mynd er að tryggja eftir mætti að opinbera stjórnsýsla og velferðarkerfið okkar allra, verði sem veikast. Í opinberri stjórnsýslu og velferðarkerfi okkar allra er þannig best að láta elda brenna alla daga og þrengja markvisst
350
heilbrigðismálin í forgang, varað er við auknum einkarekstri í heilbrigðisþjónustu og áhersla lögð á að heilbrigðisþjónustan verði áfram rekin á samfélagslegum grunni þar sem öllum sé tryggð viðunandi heimbrigðisþjónusta óháð efnahag ... í vinnustöðvanir hjá félögum í SfK. Stjórn BSRB krefst þess að gengið verði frá framlengingu kjarasamninga við SfK nú þegar með sama hætti og gert var hjá öðrum aðildarfélögum BSRB ... sínum við SfK. Stjórn BSRB krefst þess að gengið verði frá framlengingu kjarasamninga við Starfsmannafélag Kópavogs nú þegar með sama hætti og gert var hjá öðrum aðildarfélögum BSRB..
.
.
.
351
Ennfremur beri Íslandi að stefna að kolefnishlutleysi fyrir árið 2050 líkt og mörg önnur lönd gera.
Þá krefjumst við þess að hætt verði við öll áform um olíuleit og -vinnslu ... fyrir hættulegar loftslagsbreytingar með því að hætta að brenna jarðefnaeldsneyti. Önnur meginkrafa er að iðnríki veiti þriðjaheimsríkjum sem verst verða úti vegna áhrifa loftslagsbreytinga nægilegan fjárstuðning til að að aðlagast nýjum og erfiðum aðstæðum og geri
352
og það síendurtekið, að allt færi á hliðina ef kjarabætur færu upp fyrir 3%. Undir þá skoðun tóku stjórnvöld sem á sama tíma vörðu 80 milljörðum – 80 þúsund milljónum – í skuldaleiðréttingu sem hafnaði að stórum hluta hjá fólki sem þurfti ekki á henni að halda ... og saman höfum við reist samfélag sem við getum, þrátt fyrir allt verið nokkuð stolt af. Og saman verðum við að standa vörð um það sem mestu skiptir og gerir okkar samfélag eftirsóknarvert. Við verðum að auka jöfnuðinn, réttlætið og jafnréttið – sýna ... stjórnvöld sem á sama tíma vörðu 80 milljörðum – 80 þúsund milljónum – í skuldaleiðréttingu sem hafnaði að stórum hluta hjá fólki sem þurfti ekki á henni að halda..
Leigjendur ... fyrir allt verið nokkuð stolt af..
Og saman verðum við að standa vörð um það sem mestu skiptir og gerir okkar samfélag eftirsóknarvert ... við að geta treyst á, að ef eitthvað bjátar á, þá verði okkur hjálpað eftir fremsta megni til að komast aftur á réttan kjöl. Við setjum traust okkar á félagslega samheldni, þar sem hagur heildarinnar og velferð fjöldans er í fyrirrúmi. Samfélag sem hefur þá hugsun
353
Í málefnasamningi L-listans, Framsóknarflokks og Samfylkingarinnar á Akureyri segir einfaldlega að farið verði í tilraunaverkefni um styttingu vinnuvikunnar í sveitarfélaginu, en það er ekki útfært nánar í samningnum ....
Í málefnasamningi Samfylkingar, Beinnar leiðar og Framsóknarflokks í Reykjanesbæ er ákveðið að stofnað verði sérstakt framtíðarráð sem fjalla mun um ýmis mikilvæg mál sem meirihlutinn vill koma til framkvæmda. Eitt af því sem ráðið á að fjalla um er útfærsla
354
til að tilraunin nái til fleiri starfsstöðva borgarinnar og verður slík tillaga lögð fram á næstu vikum. Jafnframt er lagt til að farið verði í samstarf við háskólasamfélagið um frekari rannsóknir, þar á meðal að kanna áhrif verkefnisins á heimilishald ... og fjölskylduaðstæður. Enn fremur verði óskað eftir samstarfi við starfshóp ríkisstjórnarinnar um tilraunaverkefni um styttingu vinnuvikunnar sem senn hefur störf. . Ríki, sveitarfélög og stéttarfélög eiga að hjálpast að því styttri vinnuvika er hagur okkar
355
með einhverjar þær lausnir sem hægt verði að vinna með af fullri alvöru. .
Félagsmenn FFR, SFR og LSS krefjast þess að Isavia og SA komi að samningaborði ... gríðarlegan rekstrarhagnað og teljum við vel tímabært að fyrirtækið mæti kröfum starfsmanna um að vinnuframlag þeirra verði metið að verðleikum með bættum kjörum og starfsumhverfi
356
kosningabært félagsfólk til að taka þátt í kosningunni og sýna samstöðu í verki,“ sagði Sonja Ýr Þorbergsdóttir, formaður BSRB, um atkvæðagreiðslurnar.
Verði verkfallsboðun samþykkt mun starfsfólk leikskóla, grunnskóla. . Hvenær verða verkföllin?. Verði verkfallsboðanir samþykktar mun starfsfólk Kópavogs, Mosfellsbæjar, Garðabæjar og Seltjarnarness hefja verkföll 15. og 16. maí. Starfsfólk Hafnafjarðar, Ölfus, Reykjanesbæjar, Árborgar, Hveragerðis
357
um þjónustu frá hinu opinbera.”.
Sonja og Guðrún tókust á um hvar verðmæti verða til í samfélaginu. Sonja blés á staðhæfingar atvinnulífsins um að verðmæti verði eingöngu til á einkamarkaði ... . Því verðmæti á einkamarkaði verði sannarlega ekki til án góðra menntastofnanna, innviða og heilbrigðisþjónustu. Um samspil sé að ræða..
„Ef við skoðum tölur Kjaratölfræðinefndar þar sem allir aðilar
358
afkomu launafólks með jafnrétti að leiðarljósi. Þar telur bandalagið augljóst að stjórnvöld verði að ganga lengra í stuðningi við heimilin en þegar hefur verið gert.
BSRB hefur tekið saman lista yfir helstu áherslur bandalagsins þegar frekari ... til að tryggja afkomu einstaklinga sem eru frá vinnu vegna aukinnar áhættu vegna undirliggjandi sjúkdóma, eða eiga börn sem eru með undirliggjandi sjúkdóma og eru heima samkvæmt tilmælum læknis.
Atvinnuleysisbætur verði hækkaðar og þær fylgi
359
Áhættumatið felur meðal annars í sér greiningu áhættuþátta og líkur á að starfsmaður verði fyrir einelti, kynbundinni áreitni, kynferðislegri áreitni eða ofbeldi á vinnustað.
Áætlun um forvarnir á meðal annars að tilgreina til hvaða aðgerða skuli ... gripið í því skyni að koma í veg fyrir slíka hegðun og hvernig verði komið í veg fyrir endurtekningu ef hún kemur upp. Jafnframt skal tilgreint til hvaða aðgerða á að grípa hvort sem niðurstaðan er að slík hegðun hafi átt sér stað eða ekki í kjölfar ... , hvort sem það er orðbundið, táknrænt eða líkamlegt. Þar er að finna upplýsingar um ábyrgð atvinnurekenda, forvarnir og viðbrögð og þær leiðir sem í boði eru fyrir þolendur. Þá eru í bæklingnum hlekkir á lög, reglur og eftirlitsaðila sem má leita til varðandi kynbundna
360
sem hafa með þessi mál að gera. Vinnueftirlitið, Jafnréttisstofa og Kærunefnd jafnréttismála. Vinnueftirlitið hefur ekki úrskurðarvald, en getur leiðbeint vinnustöðum um hvernig gera á áhættumat og búa til viðbragðsáætlanir og verkferla. Fjölda mála er varða áreitni