81
af styttingunni á málþinginu í gær. Hún sagði styttinguna hafa heppnast mjög vel og bæði starfsmenn og foreldrar séu ánægðir. Starfsmenn noti tímann til að vera með fjölskyldu og sinna erindum sem annars hefði verið erfitt að koma við.
Gróa benti
82
sér að efla fæðingarorlofskerfið, eins og starfshópur ráðherra hefur lagt til. BSRB leggur þunga áherslu á að farið verði eftir tillögum starfshópsins. Meðal þess sem þar var lagt til var að greiðslur til foreldra í fæðingarorlofi að 300 þúsund krónum á mánuði
83
af covid tímunum er svo verið að mismuna okkur í launum og við þurfum að vera í verkfalli. Og það hefur ekki bara áhrif á okkur, heldur líka yfirmenn okkar, samstarfsfélaga, börnin og foreldra þeirra. Þetta hefur áhrif á okkur öll og við verðum að fara
84
að því að auka eftirspurn í hagkerfinu og tryggja heilbrigði, velsæld og framleiðni til lengri tíma.
BSRB leggur mikla áherslu á að stjórnvöld tryggi afkomu foreldra sem ekki geti sótt vinnu vegna skerðinga á skólahaldi eða þjónustu við börn, geti
85
útgjöldum. Lífskjararannsókn Hagstofu Íslands fyrir árið 2021 sýnir að um 38 þúsund íslensk heimili, eða um fjórðungur, áttu á því ári erfitt með á ná endum saman. Það átti við um 52% einstæðra foreldra. Var þetta staðan áður en verðbólgan og vextir tóku ... að hækka. Þar sem konur eru að jafnaði með lægri tekjur en karlar og eru enn hlutfallslega oftar einstæðir foreldrar bendir allt til þess að fjárhagsstaða kvenna þrengist meira við núverandi aðstæður en karla.
Samfélag sem vill kenna sig við velferð
86
Þær leiðir sem hún bendir á til að hækka fæðingartíðnina eru einkum þær að lengja fæðingarorlofið og hækka þakið á greiðslur til foreldra. Þá segir hún að brúa verði bilið milli fæðingarorlofs og leikskóla.
Þetta rímar vel við áherslur BSRB
87
BSRB leggst alfarið gegn því að tryggingagjald sé lækkað án þess að búið sé að lengja fæðingarorlof og hækka hámarksgreiðslur til foreldra. Þetta kemur
88
vinnu kvenna að verðleikum og tryggja foreldrum rétt til fæðingarorlofs og aðgengi að barnaumönnun að því loknu. . Þá var einnig rætt um leiðir til þess að auka veg kvenna og jaðarsettra hópa innan verkalýðshreyfingarinnar og aðgerðir
89
á nýju húsnæði Landspítalans.
Þá eru það vonbrigði að engin breyting sé boðuð á framlögum til almenna íbúðarkerfisins þrátt fyrir erfiða stöðu leigjenda, sér í lagi einstæðra foreldra á leigumarkaði.
Endurskoða þarf barnabótakerfið
90
Reynslan sýnir okkur að konur taka almennt sína þrjá mánuði og alla þrjá mánuðina sem foreldrar geta deilt sín á milli. Þeim feðrum fer fjölgandi sem taka ekkert fæðingarorlof og tvöfalt fleiri feður fullnýta ekki sína þrjá mánuði.
Að loknu ... þeirra er ekki fyrir hendi, minnkar verulega eða þá að þær þurfa aukinn sveigjanleika í störfum sínum. Við verðum að lengja fæðingarorlofið til að auka jafnræði foreldra og taka mikilvægt skref í að brúa umönnunarbilið.
Það verður að hækka hámarksgreiðslur ... í fæðingarorlofi svo að tryggt sé að feður nýti sér rétt sinn. En það verður einnig að breyta hlutfalli greiðslna í orlofinu og tryggja að greiðslur upp að 300.000 krónum séu óskertar. Foreldrar verða að hafa efni á að vera í fæðingarorlofi.
Jafnræði
91
vegna fjölskylduaðstæðna.
Síðustu ár hefur mikið verið rætt um samþættingu fjölskyldu- og atvinnulífs. BSRB er með ítarlega stefnu í jafnréttismálum og leggur áherslu á að foreldrar hafi jafna möguleika á því að sinna umönnun barna sinna og eyða gæðatíma
92
sagði fólk nota þann tíma sem það fær með styttingu vinnuvikunnar á mismunandi hátt en flestir þátttakendur telji að miklu muni um styttinguna. Margir nefndu að þeir hefðu meiri tíma fyrir börnin, tómstundir, félagslíf, halda tengslum við foreldra
93
BSRB fagnar því að hækka eigi hámarksgreiðslur til foreldra í fæðingarorlofi í 520 þúsund krónur á mánuði en telur að taka þurfi stærri skref strax í að endurreisa fæðingarorlofskerfið.
„Bandalagið hvetur því til enn stærri og hraðari skrefa
94
deilda, starfsfólki sem ekki er í verkfalli boðið að taka börnin sín með í vinnu svo það þurfi ekki að vera heima og foreldrar beðnir um að senda börn í leikskólann með nesti þrátt fyrir að matráður sé í verkfalli, en fram til þess höfðu börn verið send
95
þeirra sem á annað borð unnu fjarvinnu ósátt við það fyrirkomulag. Um 13 prósent sögðu að þeim hafi líkað fjarvinnan frekar eða mjög illa en nærri 58 prósent sögðu að sér hafi líkað það fremur eða mjög vel að vinna fjarvinnu. Almennt voru foreldrar með börn
96
úr dagvistunarúrræðum fyrir ung börn til að brúa bilið á milli fæðingarorlofs foreldra og þess tíma sem börn fái inni á leikskóla. Skref sem tekin hafa verið í að hækka greiðsluþak foreldra í orlofi eru skref í rétta átt. En hækkunin þarf að vera umtalsvert meiri
97
að þeim fer fjölgandi sem búa við þunga byrði vegna húsnæðiskostnaðar og sérstaklega hátt hlutfall einstæðra foreldra og innflytjenda býr við efnislegan skort. Ríflega helmingur einstæðra mæðra og ungra kvenna býr einnig við slæma andlega heilsu ... niðurstöður lýsa alvarlegum brestum í samfélagsgerð okkar.
Kannanir Vörðu leiða skýrlega í ljós hverjir þeir hópar eru sem við þurfum að einbeita okkur að; einstæðir foreldrar, öryrkjar, innflytjendur, ungt fólk, kaupendur fyrstu fasteignar
98
Vörðu sýna að fjöldi óvirkra ungmenna er nátengdur stöðunni á vinnumarkaði. Einnig hafa þættir eins og kyn, aldur, menntunarstig, félags- og efnahagsleg staða foreldra og fjölskyldugerð áhrif á hvort ungmenni eru líklegt til að tilheyra NEET-hópnum
99
aðgerðir verða undirbúnar. Á þeim lista má meðal annars finna eftirfarandi atriði:.
Úrræði til að tryggja afkomu foreldra sem geta ekki unnið í fjarvinnu en geta ekki sótt vinnu vegna skerts skólastarfs barna sinna.
Úrræði
100
sjálfstæði starfsmanna í starfi, stjórn vinnuhraða hefur batnað og starfið verður markvissara. Þá dregur úr árekstrum milli vinnu og einkalífsins þar sem fjölskyldufólk á auðveldara með að láta púsluspilið sem flestir foreldrar kannast við ganga