301
á herðum stjórnvalda, annars vegar að bjarga mannslífum frá Covid19-farsóttinni og hins vegar að standa vörð um hagkerfi okkar, sem einnig snýst um að bjarga mannslífum. Ríkisstjórnir okkar standa frammi fyrir viðkvæmu verkefni án sögulegrar hliðstæðu ... stjórnvöldum hafi ekki enn tekist að koma skikki á þetta kerfi. NFS hvetur því ríkisstjórnir Norðurlanda til að leysa þetta vandamál hið snarasta, í eitt skipti fyrir öll. Norrænu almannatryggingakerfin verða að vinna betur saman.
Samstarf aðila
302
Það er með öllu óásættanlegt að enn og aftur þurfi að grípa til harkalegs niðurskurðar á Landspítalanum og grafa þannig undan heilbrigðiskerfinu, að mati BSRB. Stjórnvöld verða að grípa til aðgerða til að leiðrétta stöðu spítalans og draga
303
er um þetta mikilvæga mál í stefnu bandalagsins sem samþykkt var á 45. þingi BSRB síðasta haust..
Bandalagið telur mikilvægt að stefna stjórnvalda hafi samþættingu fjölskyldu- og atvinnulífs að leiðarljósi og að samhliða vinnu við að eyða kynbundnum launamun
304
Stjórnvöld gera ráð fyrir umtalsvert minni launahækkunum hjá opinberum starfsmönnum en hjá launafólki á almenna vinnumarkaðinum á næstu árum samkvæmt fjármálaáætlun ríkisstjórnarinnar. Áætlunin mun ekki setja aðildarfélögum BSRB skorður í komandi
305
en þar er verkalýðshreyfingin í góðri stöðu til að hafa áhrif.
Samtök launafólks um allan heim geta brugðist við með því að greina þær breytingar sem eru framundan, en það þarf að gera í góðu samstarfi við atvinnurekendur og stjórnvöld. Hafa verður í huga
306
vinnamarkaðins og stjórnvöld sitja við borðið, tölur frá Fjármálaráðuneytinu eða Hagstofu Íslands þá sýna þær allar það sama að það hefur ekki orðið fjölgun opinberra starfa umfram fólksfjölgun og öldrun þjóðar. Nema síður sé. Veikindafjarvera er mun meiri
307
í umsögn BSRB um frumvarp um lengingu á rétti til fæðingarorlofs, sem hefur verið kynnt í samráðsgátt stjórnvalda, er bandalagið þeirrar skoðunar að réttur til fæðingarorlofs eigi að skiptast jafnt milli foreldra. Í frumvarpinu er gert ráð
308
samtalið á vinnustöðum um það með hvað eru tilhlýðileg samskipti og hvað ekki.“.
Kallað eftir eftirliti.
BSRB kallar eftir því að stjórnvöld tryggi að stjórnendur á vinnustöðum fylgi nýlegri reglugerð sem skýrir hvaða kröfur eru gerðar
309
hvort fyrirtækið fái að opna legudeild. Samþykki ráðherra að veita leyfið eru íslensk stjórnvöld í raun að samþykkja fjármálavæðingu íslenskrar heilbrigðisþjónustu, sagði Sigurbjörg.
Hún sagði stóran mun á einkareknum fyrirtækjum sem rekin séu
310
Það er ekki verkefni verkalýðshreyfingarinnar einnar að tryggja stöðugleika á vinnumarkaði og dapurlegt að stjórnvöld og Alþingi neiti að taka ábyrgð með því að snúa ákvörðun kjararáðs.
Þær breytingar sem forsætisnefnd þingsins hefur nú ákveðið snúa
311
takmarkað getu og svigrúm stjórnvalda til að taka stefnumarkandi ákvarðanir um forgangsröðun og skipulag kerfisins í þágu almannahagsmuna. Ríkið hefur hingað til átt erfitt með að tryggja að einkavæðing hafi ekki þessi áhrif og ólíklegt að þau hafi fundið
312
verkefnisstjórn með fulltrúum ríkis og sveitarfélaga sem hafi það hlutverk að leita leiða til að unnt verði að bjóða öllum börnum dvöl á leikskóla við tólf mánaða aldur. . Tillögur hópsins eru því að stjórnvöld móti sér heildstæða stefnu varðandi
313
ávinningsins. „Hingað til hefur verið alltof lítil áhersla á þennan þátt í stefnumótun stjórnvalda sem og launagreiðenda. Við höfum lagt áherslu á að launafólk og launagreiðendur njóta ávinnings styttingar vinnuviku. Styttri vinnuvika leiðir til betri
314
þar sem meðal annars samfélagsleg ábyrgð, lýðheilsumarkmið og takmörkun og stýring á aðgengi, meðal annars ungs fólks að áfengi er lögð til grundvallar. Markmið laganna er einnig í samræmi við markmið samþykktrar stefnu stjórnvalda í áfengis- og vímuvörnum
315
hefur stjórnvöldum enn ekki tekist að manna í störfin til að tryggja öryggi sjúklinga og gæði heilbrigðisþjónustunnar.
Undanfarnar vikur hafa helstu fjölmiðlar landsins greint frá óásættanlegri stöðu heilbrigðiskerfisins og bent meðal annars á meintan
316
öryggi þeirra. Það er okkar að viðurkenna þennan vanda og bregðast við.
Kröfur þeirra #metoo kvenna sem hafa stigið fram beinast til karla, atvinnurekenda, stéttarfélaga og stjórnvalda. Kröfurnar eru:.
Að allir karlar taki ábyrgð ... .
Að atvinnurekendur hlusti, taki frásagnirnar alvarlega og viðurkenni vandann.
Að atvinnurekendur taki af festu á málinu og setji sér viðbragðsreglur. Þeir þurfa að lofa konum að þær þurfi ekki að þegja meir því þær muni fá stuðning.
Að stjórnvöld
317
stuðningskerfi stjórnvalda.
Fjárfesting í almannaþjónustunni sem grípur okkur öll í mótvindi lífsins og tryggir konum fjárhagslegt sjálfstæði er besta fjárfestingin fyrir friði og öryggi. Aðgerðir sem stuðla að heilbrigði fólks og grípur ... til atvinnuþátttöku, starfsaðstæðna, launa og lífeyrisgreiðslna – en líka takast á við rótgróin viðhorf um ólíka stöðu og hlutverk kynjanna sem viðhalda megnu ójafnrétti. Það krefst að sjálfsögðu umfangsmikilla aðgerða af hálfu stjórnvalda en forystufólki
318
og í heilbrigðisþjónustu tryggja best aðgengi að þjónustu, eru best til þess fallin að bæta lýðheilsu og fela í sér lægstan kostnað stjórnvalda og einstaklinga.
Efnahagsáföll af þeirri stærðargráðu sem við stöndum nú frammi fyrir leiða yfirleitt til aukins ... . Í kjölfar síðustu kreppu gerðu stjórnvöld hins vegar þau afdrifaríku mistök að skera gríðarlega niður í opinberri þjónustu þvert á vilja þjóðarinnar. Nú er því tímabært að hlýða kalli landsmanna með því að styrkja opinbera heilbrigðisþjónustu og auka
319
einkaaðila.
Ástæðurnar eru nokkrar. Þannig má til dæmis nefna að einkareksturinn takmarkar getu og svigrúm stjórnvalda til að taka stefnumótandi ákvarðanir um forgangsröðun og skipulag kerfisins. Þjónustan verður einnig dreifðari en ella og brotakennd
320
á að hafa á réttindi hugsanlegra skjólstæðinga VIRK eða skyldur VIRK gagnvart þeim. Þá verður ekki séð að umræddar 200 milljónir breyti neinu er varðar viðhorf stjórnvalda til samstarfs við aðila vinnumarkaðarins og lífeyrissjóði um uppbyggingu á atvinnutengdri